Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

język prapolski

Hasło w cytatach: prapolski
Język: polski
Dział: Historia języka (współcześnie)

Cytaty

Przegląd deklinacyj imiennych. Deklinacja rzeczowników. § 7. Dziś rzeczowniki mają własną deklinację (§ 3); ponieważ jednak stan ten ustalił się dopiero w czasach historycznych, przeto musimy tu wziąć pod uwagę i odmianę dawną innych imion. Jako punkt wyjścia obieramy przypuszczalny stan prapolski odtwarzając go na podstawie metody porównawczej, w której szczególne usługi nam oddaje język starosłowiański, naogół mało w najdawniejszej swej postaci znanej różniący się od prasłowiańskiego a także (z pewnemi zastrzeżeniami) i od prapolskiego. Często na jedną dzisiejszą polską deklinację składają się dwie lub więcej deklinacyj dawnych, które tutaj w formie wzorów podajemy.

Imiesłów czynny czasu teraźniejszego. § 75. Język prapolski miał imiesłów ten w dwojakiej formie: prostej i złożonej deklinacji.

To znaczy w prapolskiem czy pralechickiem pierwsze ja (<=ja, a-) różniło się od drugiego (<=(j)ě), które brzmiało lub podobnie.

Mnóstwo starych złożeń wyszło z użycia, ale na ich wzór powstawały nowe czy to w języku prasłowiańskim, czy w prapolskim, czy wreszcie w okresach późniejszych, nie wyjmując dzisiejszego.

Deklinacja I.

§ 16. Zasadniczo wchodzą do niej imiona, które w języku prasł. i prapolskim były rodzaju męskiego, kończyły się w N. sg. na lub i należały w języku stsł. do deklinacji I, III, IV i V.

Różnice głosowe w stosunku do języka prasłowiańskiego oraz fleksyjne w stosunku do języka prapolskiego przypomni sobie studjujący z głosowni i fleksji historycznej.