terminów gramatycznych online
cecha dominująca
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Cytaty
Podstawę metafory stanowi to, że wyraz z całej treści pojęcia wyosabnia tylko jedną cechę dominującą, która zresztą nie jest istotną; otóż ta cecha, która posłużyła jako materjał do nazwy pewnych przedmiotów, może być uznaną jako również dominująca w innych przedmiotach, pod wszystkiemi innemi względami różniących się od tamtych, a przeto i nazwa może być na nie przeniesiona. Tak np. od barwy szerści psa podwórzowego nazywają burkiem, a nasi żołnierze podczas wojny nazwali żołnierzy rosyjskich burkami, gdyż w bure płaszcze odziani byli. Te dwie nazwy powstały niezależnie od siebie; niegdyś przednią część łodzi nazwano metaforycznie dziobem, upatrzywszy w niej podobieństwo do dzioba ptasiego.
„Otaczająca nas rzeczywistość przyrody — pisze Rozwadowski — została przez ludzi z grubsza już od dawna poznaną i nazwaną, chociaż i tu ciągle nowe poznania przybywają, a zatem i nowe nazwy [...]. Oto skonstruowano nowe szybkostrzelne działo, i jakże je nazwano? Większe działem maszynowem, mniejsze karabinem maszynowym [...]. W ten sposób powstała nazwa dwuczłonowa, której jeden człon jest wyróżniający, wyrażający cechę dominującą, wyróżniającą dany przedmiot od innych podobnych, a drugi człon jest utożsamiającym [...]".