Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik umysłowy

Język: polski

Cytaty

[...] Nazwiska tych rzeczy nazywamy rzeczownikami zmysłowemi [...]. Są jednakże rzeczy, które z przymiotu, w różnych rzeczach zmysłowych dostrzeżonego, a potem oderwanie czyli bezwzględnie na rzeczy, w których się znajdował, uważanego, w umyśle naszym utworzyliśmy. Ponieważ rzeczy takie w świecie zmysłowym nie znajdują się, i tylko w sposobie naszego uważania mają swój początek, przeto nazwano je umysłowemi (abstracta).

Rzeczownik wyraz odmienny (str. 5 .) jest albo zmysłowy albo umysłowy. Zmysłowy, gdy znaczy rzecz pod zmysły podpadającą: np. papier, książka, pióro. Umysłowy, gdy w umyśle tylko sobie co wystawiamy: np. Bóg, dusza, niebo.

Rzeczownik podług przedmiotu, jaki oznacza, może być: [...] Zmysłowy, który oznacza takie rzeczy, jakie pojąć możemy, którymkolwiek z naszych zmysłów: las, domy, świat [...] Umysłowy, którego byt wyobrażamy sobie tylko w naszym umyśle: duch, dusza, piekło, czyściec [...].

Rzeczowniki, oznaczające istoty oddzielne, albo rzeczy odrębne, samoistne, używają się z końcówką a; nazwy zaś pojęć oderwanych, czyli tak zwane rzeczowniki umysłowe mają końcówkę u.