Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik umysłowy

Język: polski

Cytaty

[...] Nazwiska tych rzeczy nazywamy rzeczownikami zmysłowemi [...]. Są jednakże rzeczy, które z przymiotu, w różnych rzeczach zmysłowych dostrzeżonego, a potem oderwanie czyli bezwzględnie na rzeczy, w których się znajdował, uważanego, w umyśle naszym utworzyliśmy. Ponieważ rzeczy takie w świecie zmysłowym nie znajdują się, i tylko w sposobie naszego uważania mają swój początek, przeto nazwano je umysłowemi (abstracta).

Rzeczownik wyraz odmienny (str. 5 .) jest albo zmysłowy albo umysłowy. Zmysłowy, gdy znaczy rzecz pod zmysły podpadającą: np. papier, książka, pióro. Umysłowy, gdy w umyśle tylko sobie co wystawiamy: np. Bóg, dusza, niebo.

Wiara – miłość – nadzieja – dobroć – pokora – praca [...].

To są nazwy pojęć, których nie można ani widzieć ani słyszeć... które tylko umysłem ogarnąć możemy. Dla tej przyczyny rzeczowniki takie nazywamy umysłowemi.

Rzeczowniki, oznaczające istoty oddzielne, albo rzeczy odrębne, samoistne, używają się z końcówką a; nazwy zaś pojęć oderwanych, czyli tak zwane rzeczowniki umysłowe mają końcówkę u.