Historical dictionary
of grammatical terms online

osoba druga

Language: polski
EJO 1999, 414 Contemporary definition

Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. [...] Pierwsza os. identyfikuje partycypanta zdarzenia z mówiącym, druga - ze słuchaczem, trzecia - wskazuje, iż partycypant zdarzenia nie jest identyczny z żadnym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.

Quotations

Osob jest trzy w liczbie pojedyńczej, i trzy w mnogiej. Pierwsza osoba która mówi; (ja) znam,(my) znamy (5). Druga do której się mówi; (ty) znasz, (wy) znacie. Trzecia osoba lub rzecz o której się mówi; (on, ona, ono) zna, (oni, ony) znają.

Osoby [...] 1sza (My) 2ga (Wy) 3cia.

Przypadek 1 Osoby 2. thou, ty

1. Czas teraźniejszy. Wszystkie jego osoby są podobne do trybu bezokolicznego, wyjąwszy drugą i trzecią liczby pojedynczéj, z których druga przybiera st lub est, podobnie jak stopnie najwyższe [...].

Posługa druga, tak zwana osoba druga, początkowana od bliźniego, wymierzona bezpośrednio do istoty, jakoby przybocznéj obecnością bliskiej, zwać się może tykającą, bo jéj wyrazem ty, np.: ty jesteś brat.

Posługa piérwsza omowna. Osoba trzecia. Posługa druga tykająca . Osoba druga. Posługa trzecia osobista . Osoba piérwsza.

Strona czynna. Tryb orzekający. Czas teraźniejszy: l. poj. 1 osoba: piszę, 2 osoba: pisz-esz, 3 osoba: pisze [...]

Strona czynna. Tryb orzekający. [...] Tryb przypuszczający [...] Tryb rozkazujący. 1 osob. -, piszmy, 2 osob. pisz, piszcie, 3 osob. niech pisze, niech piszą.