Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

determinant rdzenia

Hasło w cytatach: determinant
Język: polski
Dział: Fleksja, Morfologia (współcześnie)
  • Koniugacja: ŁośFl/1923
  • Koniugacja (Końcowki osobowe, System koniugacyjny...Aoryst. Imperfekt ... Strona bierna. Inne formy złożone): Łoś III/1927
EJO 1999, 117 Definicja współczesna

Determinant. 1. W indoeuropeistyce — morfem rozszerzający pierwiastek, nazywany wówczas d. pierwiastkowym. D. była zawsze pojedyncza spółgłoska, najczęściej k n t p, [...]. W tym samym znaczeniu używa się także terminu "rozszerzenie pierwiastka".

Cytaty

[...] Nadto w temacie czasu teraźniejszego ukazuje się specjalny przyrostek, tak zw. determinant rdzenia -d-, który również nie występuje w bezokoliczniku np. idę — stp. [...]. Formę będę można uważać jako utworzoną z wrostkiem i determinantem.

Gdy w czasie teraźn. ukazuje się dawny infiks, bezokolicznik bez niego się tworzy: siędę — sieść [...], po-lęgę, oblęgę — po-lec, ob-lec, będę — być; ale i tu działa analogja do praes.: siąść 1790 Przybylski Luzjada 116, kurczęta lądz Mącz. 143 v b. Podobnie tak zwany determinant -d nie ukazuje się w bezokoliczniku: idę — stp. , będę — być, jadę — jachać.

Powiązane terminy