Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska podniebienna

Język: polski

Cytaty

Spółgłoski miękkie dzielą się na syczące i podniebienne. [...] Podniebienne są: cz, dż, sz, ż. Nazywamy je podniebiennymi, albowiem przy ich wymawianiu używamy do pomocy podniebienia.

SPÓŁGŁOSKI [...] Przeciągłe. Głośne Ciche. Podniebienne [Głośne] j [Ciche] j. Nosowe [Głośne] m n [Ciche] m n. Powiewne [Głośne] w [Ciche] f. Przydechowe [Głośne] h [Ciche] ch. Drgające [Głośne] r ł [Ciche] r ł. Syczące [Głośne] z [Ciche] s. Szumiące [Głośne] ż [Ciche] sz. Spółprzeciągłe [...] Doraźne.

1.Pierwszy podział spółgłosek podług organów artykulacyi („narzędzi mownych"):

a). Wargowe: p, b, — f, w.

b). Zębowe: t, d,— s, z — c, dz — ł, n (nazywają się one także: językowo- zębowe).

c) . Gardłowe k, g — ch, h.

d). [Spółgłoski] Podniebienne cz, dż — sz, ż — r, rz; ć, dź — ś, f — j, l, ń.

Przy wymawianiu zaś językowych, odróżniając trzy główne położenia języka, będziemy mieli: [...] b) średnio-językowe albo [spółgłoskami] podniebienne: j, które tworzy się, gdy powietrze przepływa między średnią częścią języka wzniesionego bokami ku podniebieniu; oraz spółgłoski: cz, , rz, sz, ż i ć, , ś, ź, ń.