Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

alfabet

Język: polski
Geneza: łac. alphabetum < gr. alphábetos; α – álpha i β – bḗta
EJO 1999, 35 Definicja współczesna

Alfabet. Ułożony w ustalonym porządku zbiór wszystkich liter używanych do zapisywania tekstów danego języka (czasem rozpatrywany bez względu na ten porządek).

Cytaty

Rossyjski Alfabet trzydzieści liter pospolicie ma w używaniu, których Kształt, Nazwiska i Waga są następujące: Kształt A б в [...] Nazwisko Az Buky [...] Waga А B W [...]

[Россїйская азбука тритцать буквъ обще употребительныхъ имѣетъ, которыхъ начертанїя и имена суть слѣдующїя. Łomonosow, 1957, § 84.]

Иобъ Job... do mylnego czytania Нобъ, nowy, przywieść może dla podobieństwa litery И. z Н. Zkąd Ї. niewięcej przynależy do Alfabetu, jak Й.

[Иовъ, вмѣсто Іовъ, къ погрѣшному чтенїю новъ привести можетъ, для подобїя буквы И съ Н. Ради сего І не больше принадлежитъ въ азбуку, какъ Й. Łomonosow, 1757, § 85. ]

Januszowski przytacza także kilka myśli, o zastosowaniu alfabetu łacińskiego do głosów polskich, z listu który Orzechowski pisał do jego ojca; mówi, że miał jeszcze więcéj alfabetów, lecz tylko te ogłasza »które są drożniejsze i do druku zejść »się mogą.«.

Alfabet polski, nietylko dąży do zgodności pisma z wymawianiem, ale nadto nie ciérpi żadnych liter pojedynczych oznaczających dwa brzmienia, i raczéj jedno brzmienie dwiema literami wyraża, jak sz, cz, dz.

Lecz nietylko oswajano się wszędzie z cudzoziemską postacią nazwisk; wszystkie narody europejskie, które mają wspólny alfabet, zgodziły się niejako między sobą, iż nawet w ortografii ich żadnéj nie należy czynić zmiany.

Alfabet angielski ma dwadzieścia trzy litery.

ALFABET—ALFABETUL

Intre alfabetul polon și cel român sunt oarecari diferențe. In limba polonă există câteva litere, cari nu există în limba română. Afară de aceasta unele litere în limba polonă se citesc altfel, decât în limba română.

[Pomiędzy alfabetem polskim a rumuńskim istnieją niewielkie różnice. W języku polskim istnieje kilka liter, których nie ma w języku rumuńskim. Poza tym niektóre litery w języku polskim czyta się inaczej, niż w języku rumuńskim.]