of grammatical terms online
spółgłoska głoska
Spółgłoski. Głoski, przy których wymawianiu występuje w obrębie jamy ustno-gardłowej przeszkoda (silne zwarcie lub silne zbliżenie narządów mowy), wskutek czego nie jest możliwy przepływ powietrza przez kanał głosowy bez zakłóceń.
Quotations
Głoski dzielą się na samogłoski i spółgłoski. [...] Spółgłoski od tego są nazwane, że nie brzmią samy, lecz spólnie z e, lub je [...] jako: b [...] z, ź, ż.
Spółgłoski są pięciorakie: twarde, obojętne, miękkie, obce i złożone.
Aby zrobić Stopień wyższy, do głoski pierwiastkowej lub zamienionej w Przymiotniku męzkim Stopnia wyższego, daje się sz z samogłoską rodzajową y, a, e, a to wyrzuciwszy i lub y końcowe, jeśliby przymiotnik nie kończył się na spółgłoskę.
Co to są spółgłoski? Są to głoski, które same i bez pomocy samogłoski nie mogą być wymawiane; głoski b, c, ć, cz, d, dz, dź, f, g, h, ch, j, k, l, ł, m, n, ń, p, r, rz, s, sz, ść, scz, w, x, z, ź, ż, są spółgłoskami.
Spółgłoski dzielą się także na piérwotne i pochodnie […].
W spadkowaniu tych rzeczowników trzeba uważać na spółgłoskę naczelną i przypomnieć sobie czy należy do stałych, czy do zmiennych. W piérwszym razie trzeba ją złagodzić w 3 i 7 spadku, przez i, w drugim zmienić ją w tychże spadkach w spółgłoskę właściwą podług tego, jak to wiemy z opisu spółgłosek zmiennych i dopiéro po téj zmianie dać jéj zakończenie na e [...].
W razie gdy przyimka jednozgłoskowego zakończonego na spółgłoskę, nie można łagodnie wymówić przed wyrazem, mającym na początku kilka spółgłosek, przydajemy mu głos eufoniczny -e; i tak: za ostro brzmi.
Te zaś głoski, których bez pomocy innych głosek czysto i dźwięcznie wymówić nie można, nazywają się spół-głosami czyli spółgłoskami, a nazywają się tak dlatego, że je tylko spólnie z samogłoskami dobrze wymówić można. Spółgłoskami będą zatem głoski: b, d, sz, r, l, m, cz, z, s, dz, itp.
§ 10.Spółgłoski. Spółgłoski są to szmery, powstające w pewnych miejscach jamy ustnej podczas pędu powietrza i przy zbliżeniu się lub zetknięciu ruchomego narządu mowy z nieruchomym.