Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

iloczas długość głoski

Język: polski
EJO, 1999, 245 Definicja współczesna

Iloczas. Fonologicznie dystynktywne różnice czasu trwania segmentów fonologicznych. stanowiące podstawę opozycji fonemów długich i krótkich.

Cytaty

O jiloczasie (quantitas syllabarum) w ogóle, a w szczególności w językach polskim i starosloioiańskim. Tym wyrazem, utworu Kopczyńskiego, oznaczámy trwanie samogłoski saméj, lub okrytéj spółgłoskam i, np. a, na, nad i przez to samo trwanie zgłoski [...].

To twierdzenie, że w polskim i starosłowiańskim nie może być mowy obecnie o samogłoskach długich i krótkich, popierám jeszcze tym spostrzeżeniem, że języki, które dwójki kontrahowane przemieniają częstokroć w krótkie samogłoski, albo które pomimo jistnieniá samogłosek długich i krótkich dały przewágę w wymáwianiu nad jiloczasem przygłosowi, tj. akcentowi [...].

[...] Lecz może powiedzą: my dlá tego pozwálamy sobie gwáłcić zásady dwu języków, bo się obáwiámy, ażeby kto nie znający grecko-łacińskiego jiloczasu i akcentuacyji, czytając te cudzoziemskie wyrazy pisane ze samogłoską i przed ja, nie wymáwiał jich z akcentem na przedostatniéj zgłosce [...].

§ 35. Długość samogłosek. Samogłoski w języku polskim wymawiają się dzisiaj wszystkie z jednakową długością; dlatego niema w wyrazach zgłosek krótkich i długich, wszystkie pod względem iloczasu w języku polskim są sobie równe.