Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

iloczas długość głoski

Język: polski
EJO, 1999, 245 Definicja współczesna

Iloczas. Fonologicznie dystynktywne różnice czasu trwania segmentów fonologicznych. stanowiące podstawę opozycji fonemów długich i krótkich.

Cytaty

Błąd popełnili ten, że na wzór Greków i Rzymian nie zbadali w całej rozciągłości mowy swojej i nie ułożyli podług jej wymagań i iloczasu, prawideł i pisowni odpowiednej własnej.

Pochylonej zaś samogłoski á wcale nie mamy, przeszło już od stu lat znikła. Napróżno chciał ks. Kopczyński a ostatecznie ks. Malinowski ją przywrócić. Iloczas polski usunął jako zbyteczną.

Zatem wynalazł [Józef Medzofanti] klucz do wykrycia wszystkich odcieni naszej wymowy bogatej znaczkami pewnemi i literami osobnemi oznaczył liczbę ich, porządek i pokrewieństwo z sobą, dalsze lub bliższe były, stopnie podzielił, zrozumiał wszystko od razu dosadnie, prawidła i iloczas tem samem już znalazł w nich.

Jloczas zaś nienależy szczegółowo do żadnej samogłoski ani współgłoski, lecz gdy te osobne części we wyraz zostaną złożonemi; wówczas jloczas złożonego wyrazu staje się panem, duszą i kierownikiem, jest to siła duchowa kierująca wyrazami.

§ 35. Długość samogłosek. Samogłoski w języku polskim wymawiają się dzisiaj wszystkie z jednakową długością; dlatego niema w wyrazach zgłosek krótkich i długich, wszystkie pod względem iloczasu w języku polskim są sobie równe.

Zmiany głoskowe. Zmiany żywe i historyczne. Wymiany głoskowe (oboczności). Głoski oboczne. Głoska podstawowa i oboczna. Upodobnienie głoskowe (do przedniej głoski czyli wsteczne, do następnej głoski czyli postępowe, pod względem artykulacji krtani, pod względem miejsca artykulacji w jamie ustnej, pod względem stopnia rozwarcia narządów mowy). Stosunek chronologiczny zmian głoskowych. Wzdłużenie (samogłoski podstawowej). Stwardnienie i zmiękczenie spółgłosek. Iloczas. Samogłoski długie i krótkie. Dwugłoski. Półsamogłoski (mocne i słabe). Samogłoska e ruchome. Przestawka głosek.