Historical dictionary
of grammatical terms online

spółgłoska twarda

Language: polski
EJO 1999, 554 Contemporary definition

Spółgłoski twarde (niepalatalne). Termin używany w opozycji do terminu spółgłoski "miękkie". Oznacza samogłoski nienacechowane miękkością.

Quotations

Spółgłoski głosowe wyrobione w kanale tak ścieśnionym, jaki jest potrzebny, do wyrobienia i cieńszego, nazywamy miękkiemi, wymawiane w obszerniejszym kanale, nazywamy twardemi.

Sposób uskuteczniania odmiany w wyrazie przez zmiękczenie głoski, nie może służyć wszystkim wyrazom, bo tylko twardą spółgłoskę można zmiękczyć. Ile razy zatém oddajemy grammatyczny wzgląd jakowy przez zmiękczenie twardéj spółgłoski, musimy mieć na oddanie tego samego względu drugą formę dla miękkich głosek. Tym sposobem spółgłoski twarde i miękkie lub niby miękkie formują ciągle dwie oddzielne klassy.

Szt/1854, p. 5 Definition

Spółgłoski [...] twarde: b, c, d, dz, f, g, h, ch, k, ł, m, n, p, r, s, t, w, x, z.

[Spółgłoski]... W wyrazach: wyspie, ospie, pasmie, izbie pozostają: twarde s i z, pomimo, że stoją przed miękkimi p(i) b(i) m(i).

§ 11. Spółgłoski twarde dzielą się stosownie do narzędzi mownych, za pomocą których je wymawiamy.