Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo rodowite

Hasło w cytatach: rodowite słowa, słowa rodowite
Język: polski
Dział: Leksykologia (współcześnie)

Cytaty

A z tej przyczyny, odmianę w naszym języku Polskim znaczną widziemy, że powciągano obce słowa: zamiast rodowitych, jako to lichtarz miasto świecznika, Apostoł miasto Zwolennika etc.

Uznawszy bowiem; że mowa Cudzoziemska, może szczegulnym Osobom sławę uczynić, w Polski zaś język wmieszana, całej Ojczyźnie, sławy i pożytku ująć, zabiegli szerzącemu się złemu, i własną powagą to sprawili, że obce słowa w Polszczyznę wtrącone, teraz po większej części, są odrzucone, a na ich miejsce przywrocone prawdziwe, rzetelne, i rodowite.

W książce „O naukach wyzwolonych w powszechności i szczegulności księgi dwie od X. Ignacego Włodka napisane i do druku podane w Rzymie r. 1780" na str. 330 znajdujemy poglądy autora na to, kiedy i jakie wyrazy obcego pochodzenia mogą być w języku polskim dopuszczane. Czytamy tam: "[...] to jest słowo polskie prawdziwe, które od początku od Polaków zażywane było, [...] bądź że pochodzi z jakiego innego języka, żadnej wspołeczności z polskim nie mającego, byle tylko od najdawniejszych Polaków, i to z potrzeby, to jest w niedostatku słowa rodowitego, zażywane było [...]".