Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przeniesienie akcentu

Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Fonetyka opisowa: Benni/1923
  • Koniugacja (Końcowki osobowe, System koniugacyjny...Aoryst. Imperfekt ... Strona bierna. Inne formy złożone): Łoś III/1927

Cytaty

Do ostatecznych granic dochodzi upodobnienie w takich wypadkach jak: tšeba [...]. Lub też (dwadzieścia):

dvaʒ́eśća 1. → dvaźeśca (zanik zwarcia) 2. → dvai̯eśca (niedostateczna szczelina) 3. → dvaeśca (dalsze rozszerzenie) 4. → dvaeśca (przeniesienie akcentu na a) 5. → dvāśca (upodobnienie samogłosek) 6. → dvaśca (redukcja).

Jednakże w tych nowych formach czasownikowych zachowały się ślady dawnego ich stanu: 1) temat ich jest zmienny [...]; 2) akcentowanie prawie na całym obszarze językowym polskim pozostało takie, jakie byłoby bez tych końcówek z wyjątkiem 1 os. l. poj. w odniesieniu do podmiotu męskiego robiłem; w innych razach: robiłam, robili-smy, robiły-ście [...], gdy tymczasem ogólna zasada akcentowania polskiego wymagałaby przeniesienia akcentu na -li, -ły [...].