terminów gramatycznych online
zdanie przeciwstronne
Język: polski
Cytaty
Zdanie łączne spaja się z główném za pomocą rozmaitych Spójników, od których téż i nazwisko bierze; tak będą zdania: [...] Przeciwstronne: Chociażby kłamca prawdę mówił, to mu nie uwierzą.
[...] Spójnik a nie zawsze łączy zdanie przeciwstronne ze zdaniem główném; częstokroć wyraża coś różnego, w ogólności coś odmiennego i coś dalszego (w znaczeniu: a nadto, a do tego), a w tym razie jest spójnikiem nie przeciwstronnym, lecz związkowym, bo siła przeciwstronności jeszcze bardzo słabo w nim czuć się daje, np. Różnica między cyną a cynkiem jest wielka [...].
[...] Okres jest to sztucznie złożone dwuczłonowe zdanie większéj objętości, którego człony, wzajemnie się wymagając, od siebie zależą, i zupełną, zaokrągloną całość pomysłu stanowią. Warunki okresu są następujące: 1. To wzajemne wymaganie się i zależność dwóch członów okresu wypływa z zestawienia jednego zdania z drugiém przeciwstronném, albo pytającego z odpowiadającém, albo wyrażającego oczekiwanie z wyrażającém zaspokojenie, przez co zawieszenie myśli powstaje. Z pomiędzy rodzajów skojarzeń może tedy tylko przeciwstronne skojarzenie zdań okres stanowić; ze spojów zdań mogą wszystkie te okres stanowić, w których zdanie poboczne jest poprzednikiem. W obydwóch rodzajach okresów nazywamy człony okresu poprzednikiem i następnikiem.