terminów gramatycznych online
frazeologia
Język: polski
Geneza: p.-łac. phraseologia < n.-gr. phraseología
- Słownik, cz. I (A - O): SWil/1861
- Słownik, t. 1: A-G: SW/1900-1927
- Słownik, tom II (D-G): Dor/1958–1969
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Frazeologia: 1 dział nauki o języku zajmujący się analizą i opisem istniejących w języku ustalonych połączeń wielowyrazowych [...]: 2. zespół charakterystycznych dla danego języka tego typu połączeń wielowyrazowych.
Cytaty
Frazeologja, ji, lm. je, m. 1) budowa okresów, zdań, szykowanie wyrazów. 2) = sposób gładkiego wysławiania się przy ubóstwie myśli. To tylko frazeologja.
Frazeologia, i, blm. 1. budowa okresów, zdań, szykowanie wyrazów, sposób mówienia, wysłowienie, dykcja, styl: Romance Mickiewicza są to właściwie sielanki, w których nawet dawniejsza F. sentymentalna jeszcze panuje. Chm. 2. sztuka gładkiego mówienia o niczym, czcza gadanina, blaga <Now. z Gr. frasis = wyrażenie + logia = nauka>
Wnet po ukazaniu się drugiego, wydania Słownika Lindego ukazało się nowe bardzo obfite w liczbę wyrazów, ale rozmiarami mniejsze dzieło p. t Słownik języka polskiego [...]. Przy każdym wyrazie zwięźle omówiono jego znaczenie, często z dodaniem frazeologji, ale bez powoływania się na autorów; słownik ten popularnie bywa nazywany wileńskim.
Frazeologia ż I, DCMs. -gii 1. jęz. a) «zasób wyrażeń i zwrotów właściwych danemu językowi»: Niektóre z tych zestawień, jak np. robić zawód, robić trudności, dawać posłuch, mieć obawy, składać świadectwo, mają od dawna utrwalone w polskiej frazeologii prawo obywatelstwa. SZOBER Straż. 222. We frazeologii potocznej słowo „romans” ma przeważnie znaczenie ujemne, pejoratywne; oznacza bowiem (według Słownika warsz.) albo «miłostki» („mieć romanse w głowie”, „wybić komu romanse z głowy”), albo stosunek miłosny („wdawać się w romanse z kim”, „miał z nią gruby romans”), albo «bałamuctwo» („to romanse wszystko”). Jęz. Pol. 1935, s. 5. Oczyszczono język z makaronizmów, które od niego łatwo odpadły, ale budowę przenaturzać poczęto frazeologią francuską, językowi co chwila straszniejszy gwałt od łacińskiej zadającą. Krasz. Nowe I, 109. [...] // SW. <gr. phrasis = mówienie + logos = słowo, nauka>.
Frazeologia ż I, DCMs. -gii 1. jęz. [...] b) «dział językoznawstwa, nauka o związkach frazeologicznych» [...] // SW. <gr. phrasis = mówienie + logos = słowo, nauka>.