Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

właściwnik

Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Piérwsza działka wyobrażająca istotnik, jakoby piérwszy przypadek zdania, jest ta, która wskazuje istotę odbywającą sprawę czyli sprawotwórczą, a odpowiada na pytanie kto? co? nazwiéjmy ją mianownikiem np.: człowiek (…). Drugą, idącą za przymiotnikiem, jakoby drugi przypadek zdania, która obrazuje właściwości tamtéj, i odpowiada na pytanie jaki, jaka, jakie? nazwiéjmy właściwnikiem, np.: nabożny — gruntownéj religii.

Właściwnik, służąc na uprzymiotowanie mianownika, głównie składa się z przymiotnika w piérwszym przypadku, zastosowanego doń rodzajem i iloskazem; albo z drugiego przypadku istotnika zwykle ze swym przymiotnikiem używanego; bez przymiotnika bowiem swojego ten drugi przypadek istotnika, nie uwłaściwiając dostatecznie, wywoływałby potrzebę dodania mianownikowi osobnego przymiotnika, a w takim razie stawałby się tylko określeniem tegoż mianownika.

Właściwnik .... Jedna z siedmiu części zdania, druga z porządku odpowiednia przymiotnikowi.

Obok jednak omówionych gramatyk stosujących rozmaite określenia tam, gdzie jeszcze nie było żadnego ustalonego, były i takie, które chciały wywrócić wszystkie, nawet już dawno ogólnie przyjęte. Do nich należał podręcznik A. Morzyckiego [...].

Subiectum — mianownik, praedicatum verbale — sprawomiennik, nominale — jestewnik, obiectum directum — biernik, adverbiale loci — zastosownik, modi — dosprawiennik, attributum — właściwnik.