Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przysłówek rzeczy

Hasło w cytatach: przysłowki rzeczy, przysłówki rzeczy
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)
  • Część II. O wykładaniu. O częściach mowy: Gott/1794
  • Część III. O przymiotniku. O słowie i imiesłowie: Jak/1823
  • O Etymologii. §. I. O wyrazach grammatycznych (słowniczek łac.-pol., s.12-13): Gott/1787

Cytaty

Przysłówki Pytania. I. Przysłówki Rzeczy. Was co? was denn co tedy? [...]

PORZĄDEK VII. Zamykaiący w sobie Przysłowki Pytania. I. Przysłowki Pytania. wer kto? welcher ktory? [...]. II. Przysłowki Rzeczy. Was co? was denn co tedy? [...]. III. Przysłowki Czasu. Wann kiedy? [...]. IV. Przysłowki Mieysca. Wo gdzie? [...]. V. Przysłowki Wielości. Wie groß iak wielki? [...].

Gdy przeczymy lub twierdzimy, że okoliczność pewna, jedna czy więcej jest w rzeczy jakiej, albo do niej należy, zowiemy to sądem naszym o Rzeczy. Z tąd jedne być muszą Przysłówki malujące same okoliczności te, które należą do Rzeczy; drugie utrzymujące tylko, że okoliczności jakie są lub nie są w Rzeczy, albo że zdają się być albo że jedna tylko wyłącznie jest, albo wiele razem i t.d. Tego drugiego rodzaju Przyslówki nazwiejmy Przysłówkami sądu tamte Rzeczy.

Jakożkowiek różnemi i wielą okolicznościami rzecz wszelka może być otoczoną: wszystkie nie mogą być innego gatunku, tylko albo malujące czas, albo miejsce, albo sposob: bo rzecz każda nie może się inaczej wystawić, tylko, że jest cóś, w pewnym czasie, miejscu i tym lub owym sposobem. Wypada ztąd że Przysłówki rzeczy tyczące się wszystkie, wiele ich jest, trojakiego są gatunku: jedne czasu, drugie miejsca, inne sposobu, czyli co jest toż samo, Przymiotu.