Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Kop/1783
Grammatyka dla szkół narodowych na klassę trzecią
Porównaj z innymi dziełami
Drukarnia Księży Pijarów, Warszawa 1783, jęz. polski strona w kompendium Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego
Cytaty według działów 626 cytatów
- Rozdział I. O wewnętrznem wyrazów znaczeniu 48 cytatów t. I, 1–29
- Rozdział II. O źrzódłosłowie 15 cytatów t. I, 29–33
- Rozdział III. O słoworodzie 10 cytatów t. I, 33–40
- Rozdział IV. O składni 60 cytatów t. I, 40–70
- Rozdział V. O iloczasie 22 cytaty t. I, 70–80
- Rozdział VI. O wierszopistwie polskiem i łacińskiem 19 cytatów t. I, 80–103
- Rozdział VII. O czytaniu książek 14 cytatów t. I, 103–109
- Rejestr gramatyki na klasę III (strony nienumerowane) t. I, 109–112
- Omyłki drukarskie w przypisach (strony nienumerowane) t. I, 113–115
- Przypisy do grammatyki na klasę III 438 cytatów t. II, 1–265
Hasła
- a otwarté
- abecadło
- abecadłowy
- accentu łac.
- akcént (wzmocnienie sylaby)
- analogija | analogijá
- apodosis gr., łac.
- aspiratio łac.
- błąd
- brzmiénié (sposób wymawiania, dźwięk)
- caesura łac.
- cezura
- conjunctio (spójnik) łac.
- cudzoziémczyzna (postać gramatyczna)
- cudzoziémski język
- czas
- czas pierwotny
- czas pochodny
- czas przeszły (praeteritum, czasy przeszłe)
- czas przeszły niedokonany
- czas teraźniejszy | czas teraźniéjszy (praesens)
- czasowá miara
- czasowanie | czasowanié (koniugacja)
- część mowy
- część zdania | części zdaniá
- część zdania pojedyncza
- część zdania złożona
- czwártá forma (koniugacja)
- czytanie | czytanié
- dech
- deklinacya
- dentales łac.
- długié a
- długié e
- dodatnia (dodanie słowa)
- drugá osoba
- duplex łac.
- dwugłoska
- dwukropek
- dziąsło
- dzwięk nosowy | nosowy dzwięk
- dzwięk przyrodzony
- dźwięk (głoska, głos artykułowany)
- dźwięk | dzwięk (wrażenie słuchowe)
- e krótkié
- e otwarté
- é ściśnioné
- etymologia (pochodzenie, nauka o pochodzeniu wyrazów)
- etymologĭa łac.
- figura (accidens, własność)
- figura rhetorica łac.
- firma positio łac.
- gardło
- gardłowá
- gardłowá głoska
- gęba
- gluzować
- głos (dźwięk mowy)
- głos nosowy
- głos złożony
- głoska (dźwięk mowy)
- głoska (znak alfabetu)
- głoska (litera 'głoska')
- głoska cudzoziémská | cudzoziémská głoska
- głosowy [gatunek pisma]
- grammatyka (wiedza o języku)
- gutturales łac.
- hieroglificzny [gatunek pisma]
- iloczas (długość głoski)
- iloczas słowiański
- imié | imię (rzeczownik i przymiotnik)
- imiésłów
- imiésłów biérny
- imiésłów czynny
- imię (nazwa, część mowy)
- imię (antroponim)
- imię (rzeczownik)
- imię liczebné
- imię ludzi
- imię ludzkié
- imię osobowé
- imię przymiotné
- imię rodowé
- imię rzeczowné
- imię rzeczy
- imię szczególné | imię szczególne
- imię urzędowé
- imię zbiorowe
- imię zwiérząt
- imion odmiana
- imiona miást
- imiona rzeczy nieżywotnych
- incisum łac.
- ironia
- język
- język (narząd)
- język obcy | obcy język
- język ojczysty
- język polski
- język umarły
- językowá
- kadéncya (koniec wiersza; rym)
- koniec wiérsza
- konstrukcyja | konstrukcya (składnia)
- końcowa odmiana | końcowa imión odmiana (odmiana przez przypadki)
- końcówka (wiersza, rym)
- kréskowanié
- kropka (znak interp.)
- krtań
- labiales łac.
- liczba
- liczba mnoga | liczba mnogá
- liczba pojedyncza | liczba pojedynczá
- liquĭda | liquida łac.
- litera (głoska)
- loika
- łącznik (dywiz, pauza)
- membrum łac.
- metafora
- methaphora gr.
- metonimija
- miara | miára
- migi
- mowa (język)
- mowa ludzká
- mowa pisana
- mowa polska
- mowa ustna | mowa ustná
- mowa wiązana | wiązana mowa
- mowa wolná
- muta łac.
- muzyka
- myśl
- myśl zupełná
- nazwisko (nazwa)
- nazwisko grammatyczné
- nazwisko rodowé
- nos
- nosowé brzmiénié
- nowé znaczénié
- nowy wyraz
- obfitość wyrazów
- odmiana (o językach, języku)
- ojczystá mowa
- ojczysty wyraz
- okrés | okres
- onomatopeja
- organ mowny
- osoba (gramatyczna)
- osoba trzeciá | trzecia osoba
- otwarté o
- ó ściśnioné
- period | perjod (zdanie złożone, wypowiedź)
- periodus (okres) gr., łac.
- pes poeticus łac.
- piérwotné znaczénie
- piérwszá osoba
- pismo
- pisowniá | pisownia
- pisownia grammatyczna
- pleonasmus łac.
- płuca
- pochodné znaczénie
- początek wyrazu
- podniebiénié
- podobność
- poetyka
- poezyja | poezyá
- polszczyzna
- porównywający spojnik
- porządék (szyk)
- positio (dwie spółgłoski po samogłosce) łac.
- postać (figura, własność)
- postać gramatyczna
- postać mowná
- postać słowná
- postać wewnętrzná
- postać zewnętrzná
- potoczná mowa
- prawidła grammatyczné | prawidło grammatyczné
- prawidło
- propositio łac.
- propria łac.
- prostá samogłoska
- prothasis gr., łac.
- prozodya
- prozodya | prozodyja (iloczas)
- przecinek
- przekładnia (szyk zmienny)
- przenośné wyrazu znaczénié
- przenośnia
- przenośnia mowna
- przenośnia słowna
- przybyt
- przydech
- przydech mocniejszy
- przydech słabszy
- przygłos (akcent)
- przygłoska
- przyimek
- przyimek (sufiks)
- przyimek domyślny
- przymiot (orzecznik)
- przymiot (właściwość , cecha)
- przymiotnik
- przypadek | przypádek | przypádek grammatyczny (fleksja)
- przypádek czwárty (biernik)
- przypádek drugi (fleksja, = dopełniacz)
- przypádek piąty (wołacz)
- przypádek piérwszy (fleksja, = mianownik)
- przypadek rządzony
- przypádek szósty (fleksja, = narzędnik)
- przypádek szósty (składnia, = okolicznik)
- przypádek trzeci (fleksja, = celownik)
- przypádek trzeci (składnia, = dopełnienie)
- przypádkowanie
- przyrostek (sufiks)
- przyrostek (partykuła)
- przysłowie (proverbium, adagium)
- przysłówek
- przysłówek przéczący
- rodzaj | rodzáj (gramatyczny)
- rodzaj męzki
- rodzaj nijaki
- rodzaj żéński | rodzaju żéński | rodzaj żeński
- rodzajowanie
- rym
- rząd wyrazów
- rzeczownik
- rzeczownik domyślny
- rzeczownik nieżywotny
- rzeczownik wyraźny
- rzeczownik zwiérzęcy
- rzeczowy [gatunek pisma]
- samogłoska (głoska)
- samogłoska długa
- samogłoska kréskowaná (ścieśniona)
- samogłoska krótká
- samogłoska nosowá | samogłoska nosowa | nosowá samogłoska
- samogłoska otwartá | otwartá samogłoska | samogłoska otwarta
- samogłoska ściśnioná
- sąd (zdanie)
- semi vocales łac.
- skład (koniec wiersza)
- składnia (budowa i układ zdania)
- składniá rządu | składnia rządu
- składniá szyku | składnia szyku
- składniá zgody | składnia zgody
- słownik narodowy | słownik (leksykon)
- słowo (wyraz)
- słowo (czasownik)
- słowo biérné
- słowo czynné
- słowo dokonané
- słowo jednotliwé
- słowo jednotliwé dokonané
- słowo niedokonané
- słowo nieforémné
- słowo okoliczné
- słowo osobisté (czasownik)
- słowo przéczącé
- słoworodowa nauka
- słoworód (wyraz podstawowy)
- słoworód (dział nauki; etymologia)
- spojnik
- spółgłoska (głoska)
- spółgłoska łagodná
- spółgłoska miękká
- spółgłoska pomowna | spółgłoska pomowná
- spółgłoska przedmowna
- spółgłoska przedmowna łagodna
- spółgłoska przyciskowá
- spółgłoska twardá
- srzedniówka
- stan
- stan biérny
- stan czynny
- stan nijaki
- stopień | stopiéń
- stopień nájwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
- strofa
- subtiles łac.
- supinum łac.
- syllaba (głoski, litery)
- synechdocha
- szczęka
- szykowanie wyrazów
- ściśnioná samogłoska á | á ściśnioné
- śrzednik
- ton
- ton cieńszy
- ton grubszy
- ton niższy
- ton wyższy
- translatio łac.
- trop
- tropos gr.
- tryb
- tryb bezokoliczny
- tryb okoliczny
- tryb oznajmujący | tryb oznájmujący
- tryb rozkazujący
- tryb życzący
- twiérdzénie | twiérdzenie
- ucho
- usta
- ustná wymowa (artykulacja)
- wárga
- wargowá
- wiérsz
- wiérsz (wers)
- wiérsz kilkogatunkowy
- wiérszopistwo
- wykrzyknik (część mowy)
- wyobrażénié | wyobrażénie
- wyraz
- wyráz blizkoznaczny
- wyraz cudzoziémski
- wyraz jednozgłoskowy
- wyráz jednoznaczny | wyraz jednoznaczny
- wyráz kilkozgłoskowy
- wyraz liczbowy
- wyraz męzki
- wyraz nieodmiénny
- wyraz niezłożony | niezłożony wyráz
- wyraz nieżywotny
- wyraz nijaki
- wyraz ogólny
- wyraz osobisty
- wyraz piérwotny | wyráz piérwotny
- wyraz pochodny | pochodny wyráz
- wyraz pochodny złożony
- wyraz pospolity
- wyraz powszechny
- wyráz przenośny | wyraz przenośny
- wyraz przymiotny
- wyráz przyswojony
- wyráz rozłączny
- wyraz rzeczowny
- wyráz spółznaczny
- wyráz swojski
- wyraz szczególny
- wyráz wieloznaczny | wyraz wieloznaczny
- wyraz włáściwy
- wyraz zbiorowy | zbiorowy wyraz
- wyraz zdrobniały
- wyraz zgrubiały
- wyráz złączny
- wyraz złożony (compositum)
- wyraz złożony | wyraz złożóny (derywat, wyraz pochodny)
- wyraz żéński (rzeczownik)
- wyraz żywotny
- wyrazy grammatyczné
- wyrzutniá | wyrzutnia (w wyrazie i/lub mowie)
- wyrzutnia mowná (wyrazu)
- wyrzutnia słowna
- zaimek
- zaimek osobisty
- zaimek osobisty domyślny
- zaimek osobisty wyraźny
- zakończenié | zakończénié (formant)
- zakończénié wyrazu | zakończenié wyrazu | wyrazu zakończénié
- zdanie | zdanié
- zdanié cząstkowé
- zdanié cząstkowé poboczné
- zdanié czątskowé nawiasowé
- zdanié czątskowe przednié
- zdanié przednié
- zdanie zupełne
- zębowá
- zęby
- zgłoska
- zgłoska długá
- zgłoskowanie
- zgoda | zgoda słowa | zgoda wyrazów
- znaczénié | znaczénie
- znaczénié dáwné
- znaczénie przenośne | znaczénié przenośné
- znaczénié właściwé | znaczénié włáściwé
- znaczénié wyrazu
- znaczyć
- znak (językowy)
- znak widzialny
- znamié prawé
- znamię (diakryt)
- znamię pisarskié | znamię pisarskie
- związek (członów zdania)
- źrzodłosłówowy wyraz | źrzódłosłowowy wyraz
- źrzódłosłów (wyraz pierwotny)
- źrzódłosłów (pochodzenie; dział nauki o pochodzeniu)