Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Rew/1845
Głoskownia czyli grammatyka polska co do składni szyku, zgody i rządu, o zdaniu, przecinkowaniu i przenośniach
nakł. aut. [s.n.], Radom 1845, jęz.
Cytaty według działów 195 cytatów
- Usprawiedliwienie 8 cytatów [1]–[6]
- Przedmowa 6 cytatów [7]–[13]
- O Składni 118 cytatów 1–52
- O zdaniach 12 cytatów 53–67
- O przecinkowaniu 29 cytatów 68–102
- O przenośniach 22 cytaty 103–129
- Spis treści 130
Hasła
- 2 przypadek | drugi przypadek | II. przypadek (fleksja, = dopełniacz)
- 3cia forma (deklinacja)
- apostrof | ‘
- cudzysłów | „ “
- czas przeszły (praeteritum, nie tylko lm.)
- czas przeszły dokonany
- czas przeszły niedokonany
- czas przyszły (futurum)
- czas teraźniejszy (praesens)
- czasowniki (verbum)
- czasy
- części mowy
- część mowy nieodmienna
- część mowy odmienna
- część zdania
- czynność (o czasowniku)
- czynność przeszła
- czynność teraźniejsza
- definicya
- dopełniacze (przypadek)
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania)
- duch języka
- dwukropek | :
- dyalekta
- epiteta | epitet
- głoska (dźwięk mowy)
- głoski | głoska (znak alfabetu)
- III. przypadek | przypadek 3ci (fleksja, = celownik)
- imiesłowy
- imiesłów czasu teraźniejszego
- imię (nazwa, część mowy)
- imiona nieżywotne
- imiona pospolite
- imiona przymiotne
- imiona rzeczowne
- imiona szczególne
- imiona zbiorowe
- imiona żywotne
- interpunkcya
- język
- język (narząd)
- końcówki (morfem gramatyczny)
- kropka | . (znak interp.)
- liczba
- liczba mnoga | l. m.
- liczba pojedyncza | l. p.
- litera (litera a. głoska) łac.
- łącznik | - (dywiz, pauza)
- łączyć
- mianownik (przypadek)
- miejscownik (przypadek)
- mnogość
- mowa (język)
- mowa (sposób mówienia, wymowa, język mówiony)
- myślnik (kreseczka)
- narząd mowny, narządy mowne
- narzecza
- nawias | ( )
- obce wyrazy
- objekty
- odmiana (słów, wyrazów)
- odstępować
- oratio łac.
- osoba (gramatyczna)
- osoba 3cia
- peryody (zdanie złożone, wypowiedź)
- pismo
- pisownia
- początek zdania
- podmiot domyślny
- podmiot wyraźny
- podmioty | podmiot (część zdania)
- polski język
- postacie (figura stylu)
- prawidła
- predykat
- przecinek
- przenoszenie wyrazu
- przepisy (gramatyczny, ortograficzny)
- przyimki | przyimek
- przymiot (właściwość , cecha)
- przymiotniki
- przymiotniki rzeczownie wzięte (urzeczownikowiony)
- przypadek 1y | I. przypadek | 1szy przyp. (fleksja, = mianownik)
- przypadek 4ty | IV. przypadek (biernik)
- przypadek 5ty | V. przypadek (wołacz)
- przypadek 6y | VI. przypadek | przypadek 6sty | 6sty przyp. (fleksja, = narzędnik)
- przypadek 7my | VII. przypadek | 7my (miejscownik)
- przypadek przyimkowy | przyimkowy przypadek
- przypadki
- przypadkowanie
- przyrostki (afiks, partykuła)
- przyrostki (partykuła)
- przysłówek
- przysłówek przeczący
- przysłówki nieoznaczone
- przytoczenie
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzaj męzki
- rodzaj nijaki | r. n.
- rodzaj żeński | żeński
- rząd
- rządzić
- rzeczownie wzięty (w funkcji podmiotu)
- rzeczowniki | rzeczównik
- rzeczowniki nieżywotne
- rzeczowniki słowne
- samogłoski (głoska)
- się kończyć
- skład (budowa wyrazów)
- składnia (budowa i układ zdania)
- składnia (dział gramatyki)
- składnia rządu
- składnia zgody
- słowa (czasownik)
- słowa nijakie
- słowa zwrotne
- słowniki (leksykon)
- słoworód (dział nauki; etymologia)
- spójniki | spójnik
- spółgłoska (głoska)
- spółgłoski twarde
- stopień najwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopnie
- stopniowanie
- stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
- stopniowanie bezwzględne
- styl
- subiekta
- średnik | ;
- tryb oznajmujący
- tryb rozkazujący
- tryby
- twierdzenie (zdanie)
- wielkie głoski
- wyjątek
- wykrzyknik (część mowy)
- wykrzyknik | ! (znak interp.)
- wymówić
- wymówienie
- wyraz
- wyraz jednozgłoskowy
- wyrazy cudzoziemskie
- wyrazy nieodmienne
- wyrazy pojedyncze
- wyrazy zdrobniałe
- wyrażenia
- wyrzutnia głoskowa ( w wyrazie)
- zaimek osobisty
- zaimek względny
- zaimki
- zaimki dzierżawcze
- zaimki rzeczowne
- zakończenia
- zbieg spółgłosek (spółgłosek)
- zdania nawiasowe
- zdania ściągnięte
- zdanie
- zdanie główne
- zdanie podrzędne | zdania podrzędne
- zdanie pojedyncze
- zdanie przyczynowe
- zgadzać się
- zgłoski
- zgoda
- znaczenie
- znak zapytania | ?
- znaki pisarskie
- zwrot
- zwyczaj
Wykorzystane źródła: W "Przedmowie" autor zaznacza, że zna gramatyki J. Mrozińskiego, F. Żochowskiego, O. Kopczyńskiego, J. Muczkowskiego, S. Bandkego, T. Sierocińskiego, M. Jakubowicza, T. Kurhanowicza. Za najużyteczniejsze uznaje "Rozprawy i wnioski o ortografii polskiej" Deputacji Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk (1830 r.). Dodaje, że w rozdziale poświęconym składni nawiązywał i wzorował się na gramatyce Muczkowskiego, przy czym w części dotyczącej szyku przedstawił własne poglądy. Zasady interpunkcji wzorował na gramatyce Bandkego. O stylu - odsyła do E. Słowackiego"Prawideł wymowy i pozezji".