terminów gramatycznych online
Bor/1830
Grammatyka dla początkujących
Porównaj z innymi dziełami
Drukarnia Pijarów, Wilno 1830, jęz.
Cytaty według działów 720 cytatów
- Słówko o układzie tego dzieła 76 cytatów II–X
- Głoski, znamiona, i wymawianie 111 cytatów 1–5
- O częściach mowy w ogólności 100 cytatów 5–11
- O rzeczowniku i przymiotniku 147 cytatów 11–28
- O zaimku 25 cytatów 29–31
- O liczbowniku 16 cytatów 32–33
- O słowie 22 cytaty 33–35
- O imiosłowie 12 cytatów 35–36
- Czasowanie 160 cytatów 36–73
- O przysłówku 2 cytaty 73
- O przyimku 7 cytatów 73–74
- O spójniku 14 cytatów 75–76
- O składni 19 cytatów 76–77
- O wykrzykniku 3 cytaty 76
- Spis rzeczy 6 cytatów 78
Hasła
- abecadło
- adjectif fr.
- brzmieć
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
- cas fr.
- cechy pierwotne
- cechy rodzajowe
- cudze słowa (cytat)
- cudzysłów
- czas
- czas przeszły (praeteritum, czasy przeszłe)
- czas przeszły dokonany
- czas przeszły niedokonany
- czas przyszły (futurum)
- czas przyszły bierny
- czas przyszły czynny
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas zaprzeszły
- czas zaprzeszły dokonany
- czas zaprzeszły niedokonany
- czasować dwuosobownie
- czasować się
- czasowanie | czasowania (koniugacja)
- czasowanie bierne
- czasowanie dwuosobowne
- czasownik (verbum)
- czasy dokonane
- czasy niedokonane
- części mowy
- części mowy nieodmienne
- części mowy odmienne | część mowy odmienna
- czynność
- czynność bierna
- dodatnia (dodanie głosek, przyrostków)
- dodawać
- dodawanie
- domyślnia (w zdaniu)
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania)
- drugá formá (koniugacja)
- druga osoba | osoba 2ga
- dwa łuczki
- dwie kreski
- dwójsamogłoska
- dwugłoski
- dwukropek
- dwusobować
- dźwięk (wrażenie słuchowe)
- dźwięk delikatny
- dźwięk miękki
- foremne słowa (czasownik)
- foremnie osobować
- forma I
- forma I. (deklinacja)
- forma II (deklinacja)
- forma II
- forma III (deklinacja)
- forma III
- forma IV (deklinacja)
- forma IV
- forma V (deklinacja)
- forma VI (deklinacja)
- formy czasowań
- formy gramatyczne | formy
- fraza
- gatunki rzeczowników | gatunki (rodzaj)
- gatunki słów | gatunek (genera verborum)
- genitif fr.
- głoska cechowa
- głoska mała
- głoska pierwiastkowa
- głoska wielka
- głoska zamieniona
- głoski (dźwięk mowy)
- głoski (znak alfabetu)
- głoski mniejsze
- głoski większe
- głosy | głos (dźwięk mowy)
- grammatyka (wiedza o języku)
- grammatyka szczególna
- gruby dźwięk
- harmonia
- i końcowe | i | y końcowe (głoski, litery)
- imie (antroponim)
- imie | imię (nazwa, część mowy)
- imie chrzestne
- imie liczbowe
- imie przymiotne
- imie rzeczowe
- imiesłów osobliwy przeszły
- imiosłow bierny
- imiosłow czynny | imiosłów czynny
- imiosłow zwyczajny przeszły nierodzajowny
- imiosłowy bez-okoliczne | imiosłów bez-okoliczny
- imiosłowy okoliczne | imiosłów okoliczny
- imiosłowy osobliwe | imiosłow osobliwy
- imiosłowy różnoczasowe
- imiosłowy zwyczajne | imiosłow zwyczajny
- imiosłów | imiosłow
- imiosłów nieodmienny | imiosłowy nieodmienne
- imiosłów odmienny
- imiosłów osobliwy przeszły bierny
- imiosłów osobliwy przeszły czynny
- imiosłów osobliwy przyszły bierny
- imiosłów osobliwy przyszły czynny
- imiosłów osobliwy teraźniejszy
- imiosłów osobliwy teraźniejszy bierny
- imiosłów osobliwy teraźniejszy czynny | imiosłowy osobliwe teraźniejszy czynny
- imiosłów zwyczajny przyszły czynny
- imiosłów zwyczajny teraźniejszy czynny
- jednoosobownie
- język
- koniec słów (wyrazu, słowa, rzeczenia)
- kończyć się
- kreska (diakryt)
- kropka (znak interp.)
- kształcenie się
- l. mn. | liczba mnoga | liczba mn.
- l. poje. | liczba pojedyńcza
- liczba
- liczba (liczebnik)
- liczba mnoga spólna
- liczbować się
- liczbowanie
- liczbownik
- liczbownik pierwotny
- liczbownik pochodny
- liczbownik przymiotny
- liczbowniki główne
- liczbowniki porządkowe
- liczbowniki przymiotne męzkie
- liczebnik główny rzeczowny
- litery (znak alfabetu)
- litery mniejsze
- litery większe
- łącznik (dywiz, pauza)
- membres de phrases fr.
- miesczenie
- miękkość
- miłe brzmienie
- mowa (język)
- mowa pisana
- mowa ustna
- myśl (zdanie)
- n. narod.
- n. rod. | nazwisko rodowe | nazw. rod.
- naleganie
- narząd mowny, narządy mowne
- nawias
- nazwiska obce
- nazwisko (nazwa)
- nieforemne
- nierodzajownie
- nierodzajowny
- nieskrócony
- nom (nazwa, część mowy) fr.
- nominatif fr.
- nos
- oddzielnik
- odmiana | podziały (słów, wyrazów)
- odmiany końcowe wyrazów spadkowych | cechy końcowe (odmiana przez przypadki)
- odsyłacz
- odznaczyć
- ogonek
- okoliczność słowa
- opusczanie
- osoba (gramatyczna)
- osoba 3cia | trzecia osoba
- osoba pierwsza | osoba 1sza | pierwsza osoba
- osobować
- osobowanie
- osoby rodzajowe
- oznaczać
- oznaczenie
- paragraf
- piesczotliwie
- pismo
- po wielkopolsku
- pochodzący od
- początek słów (nagłos)
- początek wyrazu
- podziały
- polski język
- poniżający sposób
- poniżony sposób
- pospolicie (powszechnie, zwyczajnie)
- postaci głoskowe | postaci (figura stylu)
- prawidła
- prawidła ortografii
- predikat
- przecinek
- przedział | przedziały (odmiana, typ odmiany?)
- przekładnia (szyk zmienny)
- przestanek (w mowie, mowy)
- przestarzałe
- przybierać (formę, końcówkę, zakończenie)
- przybrany
- przycisk (diakryt)
- przygłoski
- przyimek
- przyimk łączący
- przyimki złożone
- przymiotnik
- przymiotnik nijaki | przymiotniki nijakie
- przymiotnik słowowy
- przymiotniki kobiece
- przymiotniki męzkie
- przymiotniki mężczyńskie
- przymiotniki niezywotne
- przymiotniki pospolite | przymiotnik pospolity
- przymiotniki samcze
- przymiotniki żeńskie
- przypadek (fleksja)
- przyrastać
- przyrostek słowowy | przyrostek
- przyrostki (końcówka?)
- przyrostkowany
- przyrostkujący się
- przyrostnia
- przysłowek | przysłówek
- przysłówek nieodmienny
- przysłówek odmienny
- pytanie | pytania (o zdaniu)
- qualificatif fr.
- r. m. | rodzaj męzki
- r. n. | rodzaj nijaki | rodzaj nijak.
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzaj żeński | r. ż. | rodzaj żeńsk.
- rodzajowanie
- rodzajownie
- rodzajowny
- rozbiór grammatyczny | rozbior grammatyczny
- równość spadków
- różnica
- rządzić
- rzeczownik
- rzeczownik dwurodzajowy
- rzeczownik kobiecy
- rzeczownik osobowy (imię własne)
- rzeczownik poojcowski
- rzeczownik pospolity
- rzeczownik rodowy
- rzeczownik samiczy
- rzeczownik słowowo-nijaki
- rzeczownik słowowy
- rzeczownik stanowy
- rzeczownik szczegulny
- rzeczownik urzędowy
- rzeczownik zbiorowy
- rzeczownik zgrubiały
- rzeczownik złożony
- rzeczownik zmysłowy
- rzeczownik żeński
- rzeczowniki ludzkie płci męzkiej
- rzeczowniki ludzkie płci żeńskiej
- rzeczowniki męzkie | rzeczownik męzki
- rzeczowniki mężczyńskie | rzeczownik mężczyński
- rzeczowniki mężczyńskie rodowe
- rzeczowniki nieżywotne | rzeczownik nieżywotny
- rzeczowniki samcze | rzeczownik samczy
- rzeczowniki zbiorowe ludzkie
- rzeczowniki zbiorowe nieżywotne
- rzeczowniki żywotne | rzeczownik żywotny
- rzzeczownik liczbowy | rzeczownik liczbowy
- samogłoska (głoska)
- samogłoska końcowa
- samogłoska rodzajowa
- samogłoski nierozłączne
- samogłoski nosowe
- samogłoski otwarte
- samogłoski przedkońcowe
- samogłoski ściśnięte
- sens (zdanie, wypowiedź, znaczenie wypowiedzi?)
- się odmieniać | odmieniać się
- się odrywać
- się rodzajować
- się składać
- się zgadzać | zgadzać się
- siódmy spadek | 7my spadek | 7. spadek (miejscownik)
- składnia (budowa i układ zdania)
- składnia rządu
- składnia szyku
- składnia zgody
- skrócenia (skrót)
- skrócenie
- skrócony przymiotnik | przymiotnik skrócony
- sł. dk. | słowo dokonane
- sł. ndk. | słowo niedokonane
- słowa czynne dokonane
- słowa osobowne
- słowa zaimkowe | słowo zaimkowe
- słowo (czasownik)
- słowo bezwzględne
- słowo bierne
- słowo czynne
- słowo dwuosobowne
- słowo nieforemne
- słowo niezłożone (czasownik)
- słowo nijakie
- słowo posiłkowe
- słowo wzajemne
- słowo zawisłe
- słowo złożone (czasownik złożony, derywowany)
- słowo zwrótne | słowo zwrotne
- spadki skrócone
- spadkować | się spadkować | spadkować się
- spadkować foremnie
- spadkowanie
- spajać
- spd. | spadek
- spojniki czasowe
- spojniki przejściowe
- spojniki przyczynne
- spojniki pytanne
- spojniki wykładne
- sposob | sposoby (rodzaj, cecha, forma)
- sposób jednoosobowny
- spójnik | spojnik
- spójnik złożony | spojnik złożony
- spójnik życzenny
- spójniki odkładne
- spójniki rozłączające
- spójniki sprzeciwialne
- spójniki wnioskowe
- spółgłoska gardłowa
- spółgłoska podniebienna
- spółgłoska wargowa
- spółgłoska zębowa
- spółgłoski | spółgłoska (głoska)
- spółgłoski kreskowane
- spółgłoski miękkie
- spółgłoski niekreskowane
- spółgłoski obce
- spółgłoski obojętne
- spółgłoski twarde
- spółgłoski złożone
- stan rzeczownika
- stopień | stopnie
- stopień 1szy (stopniowanie)
- stopień 2gi (stopniowanie)
- stopień 3ci (stopniowanie)
- stopień najwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopniować się | się stopniować
- stopniowanie | stopniowanie przymiotników (przymiotników, przysłówków)
- subjekt
- suffixum łac.
- sujet fr.
- syllaba (głoski, litery)
- szyk
- średnik
- trojgłoski
- trójsamogłoski
- tryb | tryby
- tryb bez-okoliczny | tryb bezokoliczny
- tryb bezokoliczny przeszły
- tryb bezokoliczny przeszły bierny
- tryb bezokoliczny przeszły czynny
- tryb bezokoliczny przyszły
- tryb bezokoliczny przyszły bierny
- tryb bezokoliczny przyszły czynny
- tryb bezokoliczny terazniejszy
- tryb bezokoliczny teraźniejszy bierny | tryb bez-okoliczny teraźniejszy bierny
- tryb bezokoliczny teraźniejszy czynny
- tryb czwarty
- tryb drugi
- tryb łączący
- tryb oznajmujący
- tryb piąty
- tryb pierwszy
- tryb rozkazujący
- tryb szósty
- tryb trzeci
- tryb warunkowy | tryb warunowy
- tryb życzący
- trybowanie
- twardy dźwięk
- twierdzenie
- ukształcony
- usta
- ustęp (światło (tekst))
- utaić się
- uwaga grammatyczna języka polskiego
- własności | własność (cecha, przymiot)
- wykrzyknienie
- wykrzyknik (część mowy)
- wymawianie
- wyraz
- wyraz czasowny
- wyraz foremny
- wyraz grammatyczny
- wyraz liczbowny
- wyraz nieczasowny
- wyraz nieforemny
- wyraz nieliczbowny
- wyraz nierodzajowny
- wyraz niespadkowny
- wyraz niestopniowny
- wyraz rodzajowny
- wyraz spadkowny
- wyraz stopniowny
- wyraz umysłowy
- wyrazy nieodmienne | wyraz nieodmienny
- wyrazy odmienne
- wyrazy polskie
- wyrażać
- wyrzucać
- wyrzucenie
- wyrzutnia (w wyrazie)
- względy | wzgląd
- zaimek
- zaimek dzierżawczy przymiotny
- zaimek nieoznaczający przymiotny
- zaimek osobowy
- zaimek osobowy rzeczowny | zaimki osobowe rzeczowne
- zaimek przymiotny
- zaimek pytający
- zaimek rzeczowny
- zaimek względny rzeczowny
- zaimki dzierżawcze
- zaimki foremne
- zaimki nieforemne
- zaimki nieoznaczające
- zaimki nieoznaczające rzeczowne
- zaimki osobowe przymiotne | zaimek osobowy przymiotny
- zaimki ukazujące | zaimek ukazujący
- zaimki ukazujące przymiotne
- zaimki ułamne
- zaimki względne
- zaimki względne przymiotne
- zakonczenia słowowe odłączne
- zakończenie
- zakończenie męzkie
- zakończenie mężczyńskie
- zakończenie samcze
- zakończenie samicze
- zakończenie spadkowe
- zakończenie spólne
- zakończenie żeńskie
- zamieniać się
- zamienienie
- zamiennia (wymiana głoskowa, wyrazowa)
- zdrobniałe | rzeczownik zdrobniały
- zgłoska
- zmiękczające i
- znaczenie
- znaczenie przenośne
- znaczyć
- znak (symbol, skrót)
- znak łączący
- znak pytania
- znak wykrzyknienia | !
- znak zamilczenia
- znakować
- znamię (diakryt)
- znamię prawe
- znamiona głoskowe
- znamiona łączące
- znamiona ortografijne
- znamiona przestankowe
- związek (członów zdania)
- zwyczaj
- 1. spadek | 1szy spadek | spadek 1.
- 2. spadek | spadek 2gi | spadek drugi | 2gi spadek | 2gi spad.
- 3ci spadek | spadek 3ci | 3ci spad.
- 4. spadek | spadek 4. | 4ty spadek | spadek 4ty
- 5. spadek | spadek 5. | 5ty spadek (wołacz)
- 6. spadek | spadek 6. | spadek 6ty
- ? (znak zapytania) symbol
Wykorzystane źródła:
W tekście powołuje się na terminy Felińskiego: dwójsamogłoski i trójsamogłoski, w „Słówku o układzie tego dzieła”, s. IX: „Pomysły me atoli nie są z żadnego wyczerpnięte dzieła, bo żadnych nad J. Mrozińskiego nie znałem późniejszych . Pisze, że jest tylko jedno słowo posiłkowe „być”; „a co i J. S. Bandtke przede mną jeszcze uważał (d)” i odsyła do „Polnische Grammatik” Wrocław 1806, 1818, 1824.(s. VII). „Rozdział VII. daje krótkie wyobrażenie o Imiosłowie i jego odmianach. Imiosłów nieodmienny nazwałem podług J. S. Bandtke Bez-okolicznym, a odmienny okolicznym” (s. VII). „Foremne słowa mógłbym był w trzech Formach zamknąć, by atoli nie zupełnie oddalać' się od układu szanownej pamięci K o p с z y ń s k i e g o, zostawiłem je w dawnych” (s. VIII). Rozdz. O Przysłówku obszerniejszy niż w Gramatyce na kl. I Kopczyńskiego (s. VIII). Jest też w przypisie (s. 10) wzmianka o gramatyce A. F. J. Fréville L a G r a m m a i r e N o t é e, s. VII.