terminów gramatycznych online
rozziew
Hiatus (rozziew). Bezpośrednie sąsiedztwo dwu samogłosek wewnątrz wyrazu (h. wewnętrzny. np. nauka, kakao) lub na styku dwu wyrazów (h. zewnętrzny, np. tu urodzony, dobry akcent).
Cytaty
[...] Po spółgłoskach miękkich przyciskowych […] nigdy nie następują samogłoski czyste y, o, ą lecz zawsze jotowane i e, ę, na końcu zaś zgłoski jer; a lubo ą czyste może w końcówce stać po spółgłosce zmiękczonéj i po j wsuwnym, dla zapobieżenia rozziewowi [...].
Rozziewem (hiatus) nazywámy przydech (spiritus lenis) znajdujący się w środku wyrazu pomiędzy dwiema samogłoskami, s których druga jest czystą, nie przegrodzonemi żádną spółgłoską […].
Nasz i starosłowiański język nie ciérpi rozziewu z wyjątkiem wyrazów złożonych, s których piérwszá część składowa kończy się na samogłoskę, a drugá zaczyná się od samogłoski czystéj o lub u, w starosłowiańskim zaś od ą, gdyż w starosłowiańskiéj mowie jeden tylko spójnik a i z niego złożone zaczynają się od a, które nigdy nie pojáwiá się na drugim miejscu w wyrazach złożonych [...].
Obce i przed samogłoską w spolszczeniu zachowało się lub zastąpione zostało przez y, a rozziew między samogłoskami usunięty pojawieniem się spółgłoskowego j. Tu należą nieliczne w dzisiejszym języku wyrazy, jak oto: fijołek, fijoletowy, klijent.