terminów gramatycznych online
wykrzyknik część mowy
Wykrzykniki. Wyrazy, które różnią się od wszystkich pozostałych tym, że w zasadzie nie wchodzą w związki syntaktyczne z innymi wyrazami, lecz używane są w funkcji wypowiedzeń, np. Pfe! Hej! Och! [...].
Cytaty
Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:
Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! biada! o Boże! o Nieba! Cyt! hopsa! hejda!
A. Wyrazy do pierwszej części mowy należące nazywają się dlatego Wykrzyknikami, ze wymawiając je, pospolicie trochę wykrzykniemy, np. Ach! biada mnie!
B. Oznaczają one uczucia albo radosne, albo bolesne, albo zadziwiające, np. Ach! biada! niestety, o Boże! brawo! i t. d.
C. Wykrzykniki nie mają żadnej odmiany grammatycznej np. wyrazu Ach! nie można ani stopniować, ani przypadkować, ani czasować.
Wszystkie wyrazy, składające mowę polską, dzielą się na dwa główne szeregi: piérwszy wyrazów odmiennych, drugi wyrazów nieodmiennych; a każdy szereg podziela się na cztéry części, z których każda ma własne nazwisko. Te nazwiska są następujące: w szeregu wyrazów odmiennych: 1) Imie, 2) Zaimek, 3) Słowo, 4) Imiesłów; w szeregu wyrazów nieodmiennych: 5) Przyimek, 6) Przysłówek, 7) Spójnik, 8) Wykrzyknik.
Oprócz części mowy, które się z rozbioru wyrazów do jednego zdania wchodzących pokazały, trafiają się niekiedy nieodmienne wyrazy od głośniejszego wymawiania, wykrzyknikami nazwane, które wyrażają affekta czyli różne uczucia [...].
Gdy ci ból dokuczy, wykrzykniesz nieraz: ach! Gdy wołasz na kogo, wykrzykniesz nieraz: hej! Dziwiąc się, wykrzykniesz nieraz: o!
Wyrazów tych albo raczej głosów, używamy tylko przy silniejszych uczuciach, a że je wymawiamy zwykle silniej, jakby wykrzykując, nazwano je przeto wykrzyknikami.