Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wykrzyknik część mowy

Język: polski
EJO 1999, 644 Definicja współczesna

Wykrzykniki. Wyrazy, które różnią się od wszystkich pozostałych tym, że w zasadzie nie wchodzą w związki syntaktyczne z innymi wyrazami, lecz używane są w funkcji wypowiedzeń, np. Pfe! Hej! Och! [...].

Cytaty

Wykrzykniki są. Ah! Radości O! o that! Zgody Oh! Boleści Alas! Politowania Fy! Obrzydzenia Hey! Podziwienia Hush! Milczenia

Wykrzykniki służą do wyrażenia wzruszenia umysłu.

Interjectio. Wykrzyknik.

Wykrzyknik jest to słowo, które wyraża uczucie, albo naśladowanie głosu lub dźwięku; np. ach! o! biada! - kra! uhu! - bęc! paf!.

Uczucie wyrażają Wykrzykniki: a! ach! o! och! ej [...] Głosy naśladują: miau!, hauhau! be! me! [...] Dzwięki naśladują: puf! paf! pac! bęc!.

Gdy ci ból dokuczy, wykrzykniesz nieraz: ach! Gdy wołasz na kogo, wykrzykniesz nieraz: hej! Dziwiąc się, wykrzykniesz nieraz: o!

Wyrazów tych albo raczej głosów, używamy tylko przy silniejszych uczuciach, a że je wymawiamy zwykle silniej, jakby wykrzykując, nazwano je przeto wykrzyknikami.

Wykrzykniki (Interjeições).

Są to części mowy, za pomocą których wyrażamy żal, ból, smutek, radość itd. Najwięcej używane są:

ah! (a, ah!), ai! (ach!), olá ! (o, ej, hola!) [...].

Wśród wyrazów znajdują się i takie, które uwydatniają postawę uczuciową lub wolę mówiącego. Są to mianowicie wykrzykniki, wyrazy nieodmienne, którymi zaznaczamy w mowie radość, obawę, podziw, niezadowolenie itp., zwracamy na siebie uwagę.

Jakiego uczucia wyrazem i wskaźnikiem jest wykrzyknik, poznajemy przeważnie z przyśpiewu i sensu całej wypowiedzi, której znów wykrzyknik nadaje jako całości pewne zabarwienie uczuciowe.