terminów gramatycznych online
mowa żywa
Cytaty
[...] Pismo więc głoskowe jest nader wáżnym organem pośredniczącym pomiędzy autorem gramatyki i jego czytelnikiem, i nawzajem umiejętność, którą nazywámy Gramatyką, jest daleko więcéj wynikiem badáń opartych na mowie pisanéj, aniżeli na mowie żywéj i ustnéj, któréj piérwszá má być wiernym obrazem ostatniéj [...].
[...] W późniejszych dopiéro czasach przeszło to brzmienie zębowe chwilowe w słabe powiéwne, jakim jest niemieckie s, i tak wymáwiają tę głoskę np. Francuzi i my Polácy; u Włochów zaś według różnicy jéj rodowodu brzmi ta głoska już jak zbitka đ, już jak zbitka spółgłosek ts, i to ostatnie brzmienie połączyli Niemcy z głoską z. W dziedzinie zaś polskiego języka jest ona niczym więcéj, jak tylko brzmieniem słabym powiéwnym, odpowiednim brzmieniu mocnemu powiéwnemu s; dlá tego téż w żywéj mowie polskiéj w środku i na końcu wyrazów z przechodzi w s i na odwrót, według nástępstwa następujących głosek; a nawet na początku wyrazów przyjimek s przed spółgłoskami słabemi płynnemi i samogłoskami przechodzi w z [...].
Pyt. A to dla czego nie mamy w abecadle naszem tych wszystkich liter umieszczonych? Odp. Dla tego, że jeszcze nie ułożono i nie poznano w swej żywej mowie abecadła polskiego.
Takie powinno być abecadło, jakie odrysowuje się w mowie całej żywej narodu, tj. ile w ustnej mowie jest różnych brzmień, dźwięków, syczeń, przycisków i dechów, tyleż powinno być liter w naszem abecadle [...].
Gramatyka jest nauką o właściwościach danego języka zarówno w mowie żywej jak i w piśmie.