Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię pospolite

Język: polski
EJO 1999, 52 Definicja współczesna

Appellativum (imię pospolite, nazwa pospolita). Wyrażenie rzeczownikowe nadające się do pełnienia funkcji predykatywnej, czyli takie, za pomocą którego można orzekać coś o dowolnym przedmiocie należącym do jego zakresu. A. są zatem nazwy mające zarówno denotację, jak i konotację, np. dom, wyspa, miasto, filozof, poeta, uczony, prezes. A. należą do jednego z dwóch podzbiorów, jakie się wyróżnia w obrębie kategorii rzeczownika. Drugim są imiona (nazwy) własne [...].

Cytaty

Roma cuius qualitatis? propriae. Quia unius nomen est. Quid est nomen proprium? Quod uni tantum conuenit, własne imię. Magister cuius qualitatis? Appellativae. Quia est nomen multorum. Quid est nomen appellativum? Quod multis commune est, pospolite imię.

Artykuł skończony przekłáda się Imionom fámiliy, rzekom, pospolitym Imionom, porządkowym licbom, nieskończonym sposobom słow [...].

Podczás kłádzie sie też ártykuł między Imieniem wlasnym, á Imieniem pospolitym.

[Przedimek nieokreślny] kładzie się [...] przed imionami pospolitymi, następującemi po imionach własnych, jeżeli imię pospolite oznacza rzecz należącą do rzędu wielu innych jej podobnych.

Lecz jeżeli imię pospolite oznacza rzecz jedyną w swoim rodzaju, to jest gdy żadna inna tak nazwaną być nie może, w takim razie przedimek określony zastępuje miejsce nieokreślnego, Paris, the capital of France, Paryż, stolica Francyi; London is the chief city of Britain, Londyn jest stolicą Brytanii.

Przeciwnie: gatunkowe lub rodzajowe nazwy osób lub rzeczy, mogące się odnosić do każdej istoty tego samego gatunku lub rodzaju, (uczeń, dom, koń) nazywają się imionami pospolitemi.

Tylko w obcych imionach własnych, niespolszczonych, zachowujemy podwójne głoski: np. Pallas, Apollo, Pirrhus, Mekka, Otto — i w niektórych obcych [imionach] pospolitych np.; netto, brutto, itp.

W nazwach gieograficznych, złożonych z rzeczownika (imienia pospolitego) i przymiotnika, tylko w przymiotniku zostaje wielka litera [...].