Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rdzeń

Język: polski
EJO 1999, 482 Definicja współczesna

Rdzeń (pierwistek). Główny, konstytutywny morfem wyrazu, do którego to morfemu mogą być dołączone morfemy afiksalne (afiksy) fleksyjne i słowotwórcze.

Cytaty

[...] Piérwiástek w każdym języku oznacza nájgłówniejszą cząstkę wyrazu, s którą wiąże się nájściśléj ogólne pojęcie rzeczy, lub jich stosunku do siebie. Piérwiástek w normalnym stánie języka jest niezbędną i konieczną cząstką wyrazu, dlá tego téż mámy w każdym języku wyrazy mniéj więcéj będące tylko piérwiástkami pozbawionemi wszelkich jinnych cząstek składowych wyrazu. [...] Prof. Muczkowski w swojéj gramatyce języka nazywá piérwiástek rdzeniem wyrazu, i słusznie [...].

W budowie wyrazów wyróżniamy różne cząstki składowe. Najważniejszą cząstką czyli rdzeniem, z któ­rego wyraz każdy zbudowany, jest piérwiastek. Z pierwiastku tworzy się też zwykle cała rodzina wyrazów, np. w wyrazach: uroda, — przyroda, — rodzić, — wrodzić; — urodziny,narodzenie, —wyrodek, — rodzice, — zgłoska: rod jest właśnie piérwiastkiem.