Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zaimek osobisty

Język: polski

Cytaty

[Pronomina] Per[s]onalia. [Zaimki] Osobiste.

Zaimki, wyrażające trzy osoby, tj. tę, która mówi, do któréj i o któréj lub o czém mówi, zowią się osobiste, i tych jest trzy: na wyrażenie osoby mówiącéj, którą zowiemy piérwszą, służy zaimek ja, a jeśli takich osób jest więcéj, my. Osobę drugą nazwaną, do któréj się mówi, wydaje zaimek ty; kiedy takich jest więcéj nad jednę, wy; osobę, o któréj jest mowa, którą zowiemy trzecią, wyraża zaimek on, jednę; oni więcéj nad jednę.

Zaimki osobiste odmieniają się przez liczby i przez rodzaje ale tylko w trzéciej osobie liczby pojedyńczéj. Mają tylko przypadek piérwszy i podmiotowy, czyli czwarty polski. [...] Zaimki osobiste zastępując miejsca imion, osób lub rzeczy, uwalniają od ustawicznego ich powtarzania, i dla tego słusznie tak są nazwane.

Zaimki osobiste zgadzają się z imionami, których miejsce zastępują w rodzaju, liczbie i osobie, a w tych dwóch ostatnich i ze słowami.

Zaimki ja, ty, my, wy, których używamy zamiast imienia osoby, która mówi, albo do której się mówi, nazywają się zaimki osobiste.