Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zaimek zwrotny

Język: polski
EJO 1999, 665 Definicja współczesna

Zaimek zwrotny. Wyrażenie, które pełni funkcję anaforyczną - w wypadku koreferenci i - do wcześniej użytego innego wyrażenia: zaimka osobowego 1 i 2 os. lub rzeczownika. Pod względem funkcjonalnym stanowi zatem kontekstowy wariant z. osobowego w funkcji anaforycznej [...].

Cytaty

Zaimki zwrotne pokazują, że działanie jakiéjś osoby do niéj się saméj odnosi.

Zaimek podług rozmaitego swego znaczenia bywa: osobisty, zwrotny, dzierżawczy, ukazujący, pytający, względny i ogólny. [...] Zaimek zwrotny oznacza, że czynność zwraca się na ten przedmiot, który ją wykonywa: się, siebie, np. Kochaj bliźniego, jak siebie samego. Tu należy zaimek zwrotno-określający: sam-a-o.

Słowo zwrotne, jest to słowo, które oznacza, że czynność jaka, zwraca się na tę osobę lub rzecz, która tęż czynność wykonywa. Słowo zwrotne powstaje ze słów czynnych, i przybiéra zaimek zwrotny się, siebie, np. uczyć się; pogodzić się.

Jest wreszcie jeszcze tak zwany zaimek zwrotny: siebie, się, używający się wtenczas jedynie, kiedy jaką czynność, lub stan odnosimy do siebie samych, np. (ja) chwalę się [...].

Zaimek. Zaimki rzeczowne, przymiotne i przysłowne. Zaimki odpowiednikowe. Zaimki osobowe, zwrotne, dzierżawcze, wskazujące, względne, pytające i nieokreślone.

Zaimki (pronomina) - wyrazy zastępujące imiona i przysłówki: [...] C. ★Osobowe (personalia), np. ja, ty, ★zwrotne (reflexiva), np. się, ★dzierżawcze (possesiva), np. mój, ★wskazujące (demonstrativa), np. ten, ★względne, np. który, ★pytające (interrogativa), np. kto?, ★nieokreślone, nieoznaczone (indefinita), np. ktoś.

Zwrotna strona, p. czasowniki II 4; zwrotne, p. zaimki.