Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

końcówka morfem gramatyczny

Język: polski
EJO 1999, 316 Definicja współczesna

Końcówka. Morfem fleksyjny występujący jako ostatni w ciągu morfemów składających się na formę fleksyjną i podlegający wymianie w deklinacji lub koniugacji.

Cytaty

Z tego widzimy, iż końcówki: m, ś, śmy, ście, odrywamy od słów i przyłączamy do spójnika, by, dla utworzenia trybu życzącego, lub dla utworzenia trybu warunkowego.

W odmianie rozróżniamy w każdym wyrazie dwie części: źródłosłów i końcówkę. Źródłosłów jest to ta część wyrazu, która przez całą odmianę słowa niezmiennie i nieruchomie pozostaje. Końcówki są to cechy liczby, rodzajów i przypadków, które podług potrzeby z źródłosłowem łączymy, np. w rzeczowniku ryba, źródłosłowem jest ryb-, końcówką zaś a. Ta część ryb- przez całą odmianę rzeczownika nieruchomie i nieodmiennie pozostaje; ryby, rybie, rybą, rybami, rybom, w rybach.

Rzeczownik ten podlega tu zmianom, a zmiany te widać w końcówkach jego, które za każdem nowem pytaniem, zmieniają się na inne.

Jeżeli masz np. rzeczownik rodzaju męskiego, wówczas musi i przymiotnik jego przybrać końcówkę rodzaju męskiego.

Samogłoski lub zgłoski, które w rozmaitych przypadkach dodajemy do tematu, nazywają się końcówkami przypadków.

§ 70. Przypatrzmy się raz jeszcze umieszczonym powyżej przykładom stopniowania przymiotników, a obaczymy, że stopień wyższy tworzy się od tematu przymiotnika za dodaniem końcówki (przyrostka) szy lub ejszy, np. słab-szy, ściśl-ejszy. Stopień najwyższy tworzy się tak samo, tylko na początku wyrazu dodajemy jeszcze tak zwany przedrostek naj, np. naj-słab-szy, naj-ściśl-ejszy.

Końcówka jest końcową cząstką odmieniającego się wyrazu, dodaną do jego tematu.