terminów gramatycznych online
verba imperfectiva
Język: łaciński
Cytaty
Ze względu na trwanie stanu czynnego, przymiotnego lub spokojnego, dzielą się czasowniki na niedokonane (imperfectiva) i dokonane (perfectiva). Niedokonane są dwojakie: trwałe i częstotliwe, np. Właśnie teraz Śniadeckiego czytałem (czasownik trwało-niedokonany, bo nie wyraża, iż skończyłem czytać Śniadeckiego) [...].
Druga ważna różnica między słowami [...] polega na tém, że jedne z nich są dokonane, drugie niedokonane (verba perfectiva - imperfectiva). Dokonanemi słowami nazywamy np. sieść, krzyknąć, zgnieść, przeczytać; t. j. wszystkie wyrażające czynność nie tylko rozpoczętą, ale i od razu dokonaną.
Druga ważna różnica między słowami [...] polega na tém, że jedne z nich są DOKONANE, drugie NIEDOKONANE (verba perfectiva - imperfectiva). Dokonanymi słowami nazywamy np. sieść, krzyknąć, zgnieść, przeczytać; t. j. wszystkie wyrażające czynność nie tylko rozpoczętą, ale i od razu dokonaną.
[...] Słowa niedokonane (verba imperfectiva) wyrażają czynność teraźniejszą, przeszłą lub przyszłą w jej trwaniu czyli przebiegu, bez względu na to, czy czynność ta była lub będzie skończona. Słowa zaś dokonane (verba perfectiva) wyrażają czynność przeszłą lub przyszłą w jej wykonaniu czyli rezultat czynności, bez względu na jej przebieg i trwanie. Jeśli np. powiem, że ktoś pisze, pisał lub będzie pisać list, to zwracam uwagę jedynie na przebieg czynności, a pomijam zupełnie, czy czynność pisania była lub będzie skończona. Kto pisał, pisze lub będzie pisać list, ten może go wcale nie napisał lub nie napisze; bo pojęcie napisania czyli skończenia czynności pisania w słowie niedokonanym nie jest wcale zawarte. Jeżeli natomiast powiem, że ktoś napisał lub napisze list, to zwracam tylko uwagę na sam rezultat czynności pisania, bez względu na jej przebieg i trwanie.