terminów gramatycznych online
postać niedokonana
Cytaty
Według zmiany wewnętrznego znaczenia, wszelki Czasownik polski jest dwulicowy, mając postać niedokonaną i dokonaną; piérwsza wyraża stan lub działanie ciągle trwające, a przeto nie spełnione, nie skończone.
Niektóre z powyż przytoczonych czasowników dokonanych, kładą się w postaci swéj niedokonanéj zawsze z 4ym p., ponieważ się przy nich nie części lecz nieoznaczonéj, albo pewnéj miary i ilości przedmiotu domyślamy, to jest tyle, ile nam jest potrzeba, np. Kupiłem owsa dla koni [...].
Trzy ostatnie słowa t. j. dokonane, niedokonane, częstotliwe, mianowane są przez niektórych gramatyków postaciami słowa, jako to: postać dokonana, postać niedokonana, postać częstotliwa.
Видовъ четыре: 1) Несовершенный postać niedokonana, 2) совершенный, dokonana; 3) однократный, jednotliwa; 4) многократный, częstotliwa.
§ 255. Postaci słów. Czynność, jaką słowa wyrażają, może być albo niedokonaną czyli do końca niedoprowadzoną, albo też dokonaną; podług tego i słowa mają postać niedokonaną, jak np. czytać, nieść, robić, szukać, cierpieć...; lub też postać dokonaną, jak: przeczytać, zanieść, przynieść, zrobić.
Prócz takiej postaci niedokonanej słów spotykamy często i postaci dokonane, np. przeboleć, zmężnieć, porachować, zażartować.
Przeciwstawienie: pisać - napisać, przepisywać - przepisać, czytać, przeczytać [...] pokazuje nam dwie postaci czasownika: niedokonaną i dokonaną.