grupa spółgłosek

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Kr/1917
• Kon/1920
• Nitsch/1923
• Łoś II/1925
• Łoś III/1927

Wymiana spółgłosek. § 142. Grupy spółgłosek ćc, ćcz, dźc, śs, źrz w wyrazach staropolskich: oćca, oćcze, ogrodźca, wieśski, doźrzeć, itp., zostały wymienione na grupy spółgłosek: jc, jcz, js, jrz, czyli pierwsza z tych spółgłosek podniebienna ć, dź, ś, ź, została zamieniona spółgłoską podniebienną j.

5.Jeżeli w miejscu dzielenia wypada grupa dwóch lub więcej spółgłosek, to przenosimy wszystkie spółgłoski do następnego wiersza, jeżeli od takiej grupy spółgłosek może się zaczynać wyraz polski, a więc: ła-ska, fu-tro, ma-zgaj, ko-ści, ła-dny, u-sta, bli-zna, ba-zgrać, mi-strza, by-stry, i-skra, pu-zdro, ja-zda i t. p.

Wreszcie wielkie litery oznaczają pewne grupy spółgłosek: N — nosowe, S— przedniojęzykowe szczelinowe. Inne znaki w razie potrzeby objaśniam.

Tak np. trudno znaleźć pierwiastek polskiego słowa wątpić, bo choć porównanie już nie z pokrewnemi, ale z tak samo zbudowanemi słowami na -ić doprowadzi nas do formy wtp-, nie możemy jej uznać za pierwiastek, gdyż przypuszczamy, że grupa spółgłosek tp nie jest pierwotna i że pochodzi ona z tъp [...].

To właśnie się stało ze złożoną formą czasu przeszłego, gdzie wyraz drugi, t. j. słowo posiłkowe, albo przestał być wymawianym, albo stał się końcówką: miał jeśm zmieniono na miałeśm i wreszcie z większem uproszczeniem końcowej grupy spółgłosek — miałem.