Historical dictionary
of grammatical terms online

znak wykrzyknienia

Language: polski

Quotations

W piérwszém słowie okresu po kropce; również po znaku zapytania, i po znaku wykrzyknienia, jeżeli po nich nowy zaczyna się okres.

Znamiona przestankowe. Przecinek (,); znak przestanku małego i równo przeciętego głosu. Srednik (;); znaczy przestanek większy podniesionego i zawieszonego głosu. Dwukropek (:); znaczy przestanek jeszcze większy nieco spusczonego głosu. Kropka (.); znaczy przestanek największy gdy głos spusczony zupełnie ustaje. Znak wykrzyknienia (!); kładzie się po wyrazach mających się wymawiać wyższym i mocniejszym głosem. Znak pytania (?); pokazuje, iż głos podniesiony ma być niejako zakręcony. Znak zamilczenia (.....); kładzie się w miejscu wyrazów opusczonych. Ustęp; jest-to miesce próżne w pismie między końcem linii poprzedzającej, a początkiem następującej. Dyktując mówi się, Od ustępu. Oddzielnik (—);-znak pospolicie kładący się abo zamiast od Ustępu, między frazą zupełnie skończoną a nowozaczynającą się, lub też dla niepowtarzania wyrazu wyżej położonego. Paragraf (§); znak oddziału w pismie.

Wykrzyknik ô zwykł się częstokroć przez wyrzutnią opusczać, znak wykrzyknienia (!) zastępuje go: np. Ojcze! zamiast ô Ojcze!.

Wykrzyknik wiadomo już co oznacza. Znak wykrzyknienia kłaść się powinien zaraz przy wykrzykniku, lub kiedy się on opuszcza przy rzeczowniku, przymiotniku lub przysłówku w 5. skłonniku położonych [...].

Znak wykrzyknienia (!). Znak wykrzyknienia, przy którym głos pewne wzruszenie umysłu oddaje.

Znak wykrzyknienia (знакъ восклицательный) używa się po wyrazach wymawianych z zadziwieniem lub inném jakiém uczuciem.

[…] Przestanki w mowie oznaczają się w piśmie znakami pisarskiemi, z których używańsze są: przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:), punkt (.), znak zapytania (?), znak wykrzyknienia (!).

Wyraz w zdaniu, który się nie ściąga ani do podmiotu, ani do orzeczenia, oznaczający istotę, do któréj mówiący zwraca się, którą wzywa, nazywa się wezwaniem. Dla oznaczenia wezwania używa się zwykle istotnik. Wezwanie na początku i na końcu zdania ma po sobie znak wykrzyknienia (!), a w środku zdania kładzie się między przecinkami.

WYKRZYKNIK. Znak wykrzyknienia wyraża namiętne podniesienie głosu, wołanie, podziw, żal lub oburzenie. Znak wykrzyknienia kładziemy: 1. Po zdaniach, które z żywszem uczuciem wypowiadamy, np. Jak nieszczęśliwe nastały teraz czasy! 2. Po wykrzyknikach, np. O! biada! niestety! 3. Po piątym przypadku, jeżeli ten nie stoi w ciągu całego zdania, np. o nieba ! o matko! synu! ojcze mój! dzieci!

Po wykrzyknikach, (już to zaraz po nich, już to na koń­cu zwrotu lub zdania całego) kładzie się znak wykrzyknienia, zowiący się także: wykrzyknikiem; np. Ach – Biada!.