terminów gramatycznych online
samogłoska głoska
Geneza: od łac. vocales
Samogłoski. Głoski, dla których jedynym źródłem dźwięku są (quasi-)periodyczne drgania wiązadeł głosowych: wobec braku przeszkody w jamach nasady przy wymawianiu samogłosek ma miejsce względnie swobodny przepływ przez kanał głosowy wprawionego w drgania strumienia powietrza. Samogłoska jest więc zmodulowanym przez układ rezonatorów nasady tonem krtaniowym.
Cytaty
Samogłoski brzmią same jedne bez żadnych spółgłosek. Jest ich w polskim Języku 10, to iest: a ą e ę i j o ó u y.
O dobrej wymowie niektórych głosek. Co się tyczy samogłosek.
Przeszły [imiesłów] formuje się zawsze z trzeciej osoby l.p. czasu przeszłego, trybu oznajm. a to tym sposobem: Jeżeli po ł stoi samogłoska, w tedy zamienia się ł na wszy, np. znał, znawszy; mówił, mówiwszy; a jeżeli zaś przed ł stoi spółgłoska, wtedy ł się zostaje i dodaje się do niego szy, np. darł, darłszy; przyszedł, przyszedłszy.
Samogłoska, Vocalis.
Co to są samogłoski? Są to głoski, które same, czyli bez pomocy innych głosek wydają głos, czyli brzmienie; głoski a, ą, e, é, ę, i, y, o, ó, u, są samogłoskami.
Samogłoski dzielą się na piérwotne i pochodnie […].
Głoski dzielą się na samogłoski i spółgłoski; piérwszych jest jedenaście: a, á, ą, e, é, ę, i, o, ó, u, y.
Samogłoski dzielą się: 1. na otwarte: a, e, o, u. 2. ściśnione: á, é, ó. 3. nosowe: ą, ę. 4. cienka: i, przed którą spółgłoska poprzedzająca wymawia się miękko i delikatnie. 5. gruba: y, przed którą spółgłoska poprzedzająca wymawia się twardo.
Samogłoski dzielą się na otwarte, jakiemi są: a, e, o, u, y, gdyż je otwartemi usty wymawiamy; nosowe jak: ą, i ę, które się jakby przez nos wymawiają, i ścieśnione.
Samogłoska, jest to znak dla wyrażenia samego głosu, wyrobionego płucami, bez pomocy innego narzędzia mowy. Samogłosek mamy dziesięć: a, e, o, u, i, y; ą, ę; é, ó.
[…] Również we środku wyrazów: kona i konia, w pierwszym wyrazie n jest spółgłoską twardą, a w drugim miękką (ń), jednak się nie kreskuje, bo się znajduje przed samogłoską a […].
Samogłoski są głoski, przy których wymawianiu nie potrzeba pomocy żadnego narzędzia mownego, albowiem do ich wymówienia wystarczy samo wydobycie głosu i mniejsze lub większe ust otworzenie. Tak np. aby a lub o wymówić, nie potrzebuję do pomocy ani języka, ani warg, ani zębów, otwieram tylko usta i głos z piersi wydobywam.
Samogłoski są to właściwie tony, które powstają wówczas, jeżeli powietrze z płuc przechodzi przez tchawicę i krtań, a naprężone struny głosowe wydają dźwięczne drgania; od formy zaś, jaką jama ustna przybiera, zależy wymówienie tej lub owej samogłoski; np. a, e, i, o, u, y.
Samogłoska o sposobem wymawiania zbliża się do u; samogłoska zaś e zbliża się do i.