liczebnik główny

Filtr: 5 dzieł

• Wszystkie dzieła
• Br/1848
• Szt/1854
• Malin/1869–1870
• Kam/1870
• Czep/1871–1872
• Lerc/1877
• Malecz/1882
• Jes/1886
• Kr/1897
• Lor/1907
• Kon/1920
• PolTerm/1921
• Król/1922
• ZwO/1924
• Gaert/1927
• Kl/1939

Liczebniki [...] główne czyli piérwotne, to jest te, które od innych nie pochodzą, te są: jeden, dwa, trzy [...].

Liczebniki oznaczone dzielą się jeszcze ze względu na ich znaczenie na: a) piérwotne czyli główne (kardynalne), dla tego tak nazwane, iż się z nich inne urabiają, te odpowiadają na pytanie ile? […]; b) porządkowe, wskazujące porządek rzeczy po sobie następujących [...]; c) mnożne albo spółkowe, znaczące ilość rzeczy jednego gatunku, do całości innéj rzeczy należących czyli w niéj powtórzonych [...]; d) społeczne, oznaczające społeczeństwo z wyrażoną liczbą istot [...].

Liczebniki właściwe czyli główne są te, które odpowiadają na pytanie: ile? są zaś następujące: jeden, jedna, jedno; dwaj, dwa, dwie; obaj, oba, obie; obydwaj, obydwa, obydwie; trzej, trzy; czterej, cztery; pięć, sześć, siedm, ośm, dziewięć, dziesięć, jedenaście, dwanaście, trzynaście, czternaście, szesnaście itd. dwadzieścia, dwadzieścia jeden, dwadzieścia trzy itd. trzydzieści, czterdzieści, pięćdziesiąt, sześćdziesiąt, siedmdziesiąt, ośmdziesiąt, dziewięćdziesiąt, sto, sto jeden, sto dwa, sto dziesięć, sto dwadzieścia, dwieście, trzysta, czterysta, pięćset, sześćset, siedemset, ośmset, dziewięćset, tysiąc, tysiąc jeden, tysiąc dwa, tysiąc dziesięć, tysiąc sto, dwa tysiące, milion itd. Do liczebników głównych należą jeszcze liczebniki zbiorowe, które także odpowiadają na pytanie: ile?

§ 76. II. Liczebniki główne. Liczebniki, któremi oznaczamy liczbę osób lub rzeczy, a któremi odpowiadamy na pytanie „ile?“ — nazywają się główne.