Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo wyraz

Język: polski
EJO 1999, 541 Definicja współczesna

Synonim wyrazu.

Cytaty

P. Czego zażywamy wyrażając nasze Myśli Głosem? O. Zażywamy Głosu łamanego albo Zwijanego (son articulé), a te Głosy łamane albo Zwijane nazywają się ogólnie słowa; po francusku mots albo paroles.

P. Jakże jeszcze Słowa inaczej uważać trzeba? O. Uważać je trzeba jako Znaki Myśli naszych, bo przez nie albo wymowione albo napisane poznawać dajemy to co myślemy. P. Tak wzięte Słowa jakie mają Nazwisko? O. Nazywają się Częściami Mowy czyli Mowienia.

Trzeba wiedzieć ogólnie najpierwej co to jest Rodzaj, Liczba, i Spadek w Słowach, bo te trzy własności mają Imiona, Artykuły, Zaimki, i Ucześnistwa.

Słowo tym sposobem przeistoczone, zachowuje więc już w dalszych odmianach tę postać nową, w której przyjęte zostało do klasy wyrazów zdrobniałych, to jest, w której się ukazało po postradaniu dawnych cech rodzajowych.

Jedni piszą cmentarz (po łacinie coemeterium, po włosku cimiterio); drudzy piszą smentarz, bo w ich mniemaniu honor narodu ciérpiałby na tém, gdyby pierwiastkiem tego wyrazu nie było słowo narodowe (smętny).

Słowo składa się z głosek (liter), połączonych w zgłoski (sylaby).

Słowo jest ustnym wyrazem jakiegoś wyobrażenia; np. drzewo, czarny, dwa.

Trzon z końcówką stanowią całkowite słowo.

Od ciemnoty nie możemy brać wprawdzie prawideł do dobrego mówienia i pisania wzorów jakichkolwiek, bo lud prosty nie zna ich wcale; ale możemy i powinniśmy brać słowa polskie, w jakie lud prosty więcej obfituje, i przechował w swym skarbcu ustnie więcej właściwych polskich wyrazów, niż wszyscy pisarze z okresu pierszego mieszanego, łaciną niemczyzną i francuzczyzną, zatarli i zatracili wiele wyrazów polskich, a zastąpili obcem.