of grammatical terms online
słowo nijakie
Quotations
O Słowach czynnych i nijakich.
(Verba activa et neutra.)
Jakie czynności oznaczają słowa czynne i nijakie? i podług jakich form czasują się? [...].
B. Słowa nijakie oznaczają czynności takie, które my tylko wykonywać możemy, ale one nie mogę bydź względem nas wykonane, np. my możemy pisać, jechać, ale nie możemy bydź pisani, jechani, dla tego też słowa nijakie nie mają formy biernej czasowania, nie można powiedzieć, np. jestem jechany, i t. d.
Słowo nijakie: bieleć, stygnąć, wyraża czynność nie rozciągającą się za przedmiot działający.
Słowa nijakie czyli nieprzechodnie oznaczają stan albo działanie podmiotu, które odbywa się w nim samym i nie ma ruchu zewnętrznego, czyli nie przechodzi na przedmiot uboczny […].
Słowa czynne, użyte bez dopełnienia prostego, stają się nijakiemi, bo wyrażają stan podmiotu.
Słowo w języku polskim jest siedmiorakie: czynne, zwrotne, wzajemnie-zwrotne, nijakie, posiłkowe, bierne, i czynno-bierne albo przymiotne.
Глаголы по значенію своему раздѣляются на залоги, которые суть: [...] 2) Средній, słowo nijakie, противоположный дѣйствительному, показываетъ какое либо состояніе или дѣйствіе не переходящее на другой предметъ. Послѣ глагола средняго залога нельзя сдѣлать вопроса kogo? со? напр. iść, spać, jechać, płakać.
Słowo wyraża czynność lub stan pewnej osoby lub rzeczy; np. czytam, niesiesz, strzeże, płynie, rośnie, leży, i t. d. Stąd dwa główne działy słów: 1) słowa wyrażające czynność, jak np. czytać, nieść, [...] i te nazywamy czynnemi, 2) słowa wyrażające stan istoty jakiej, jak np. rosnąć, stać, siedzieć, leżeć, spać, odpoczywać, świecić, schnąć, więdnąć, gasnąć, i t. p. i te noszą nazwę słów nijakich.