Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo nijakie

Język: polski

Cytaty

Słowa Czynne, także Niejakie i Nieosobowe znaczące czynność, dobierają w niektórych czasach słowa avoir.

Tak słowa Zaimkowe, jako i Nijakie, Czasują się z słowem être, w czasach Złożonych.

[Verbum] Neutrum. [Słowo] Nijakie.

Słowo nijakie: bieleć, stygnąć, wyraża czynność nie rozciągającą się za przedmiot działający.

Mamy w naszym języku trzy słowa bytu: 1) być jest rzeczowné, 2) istniéć jest nijakié, 3) sstać się jest bierné.

Podział słów jest rozmaity stosownie do ich znaczenia, i tak [...].

c) Trzecie nie oznaczają żadnégo działania na drugie przedmioty, tylko prosty stan bytu, lub działania niespływającégo na nie np. Piotr spał, Jan stał, baran beczał, ja chciałem itp. i te słowa zowią się nijakiemi.

Słowo nijakie nie pokazuje czynności, ale raczéj jakieś zachowanie się osób lub rzeczy bezwzględnie do drugich, i nie ma żadnego przedmiotu działania.

Słowa nijakie czyli nieprzechodnie oznaczają stan albo działanie podmiotu, które odbywa się w nim samym i nie ma ruchu zewnętrznego, czyli nie przechodzi na przedmiot uboczny […].

Słowa czynne, użyte bez dopełnienia prostego, stają się nijakiemi, bo wyrażają stan podmiotu.

Słowo w języku polskim jest siedmiorakie: czynne, zwrotne, wzajemnie-zwrotne, nijakie, posiłkowe, bierne, i czynno-bierne albo przymiotne.

Глаголы по значенію своему раздѣляются на залоги, которые суть: [...] 2) Средній, słowo nijakie, противоположный дѣйствительному, показываетъ какое либо состояніе или дѣйствіе не переходящее на другой предметъ. Послѣ глагола средняго залога нельзя сдѣлать вопроса kogo? со? напр. iść, spać, jechać, płakać.