Historical dictionary
of grammatical terms online

tryb

Language: polski
Etymology: niem. Trieb 'pęd, skłonność'
EJO 1999, 614 Contemporary definition

Tryb. Jest na ogół definiowany jako forma reprezentacji, czyli wykładnik "prawdziwościowej" postawy mówiącego względem wypowiadanej treści. Reprezentuje on modalny składnik semantycznej struktury zdania (modus).

Quotations

Tryby wyrabiają się w stanach, a są następujące: 1. Tryb istotniczy (…). 2. Tryb przymiotniczy, 3. Tryb dosprawiony [...] 4. Tryb wykrzyknikowy, rozkazujący (…). 5. Tryb ogólny, czyli ogólnik (…). 6. Czasownik (…).

Sprawomian polski w rozwinięciu piérwotnika i piérwiastków na tryby stanowe, a tych na zwroty następne, nie trzymał się z zupełną ścisłością jednostajnych prawideł; — jakkolwiek zawsze dopatrzeć można względy brane na naturę sprawomianu, na harmonią w wygłoszeniu i na uniknięcie dwójznaczności wyrazów (…).

Pięcioraki ten sposób wyrażenia bytu, stanu, czynności, podmiotu nazywamy trybami czyli sposobami, a odmianę zakończeń słowa dla wyrażenia tych pięciu sposobów nazywamy trybowaniem czyli odmianą przez tryby, sposoby.

Modus Tryb (najlepiéj opuszczać, gdzie można, ten wyraz).

Принадлежности глаголов, служащия к их изменению, сутъ: наклонение tryb, время czas, видъ postać, число liczba, лицо osoba, родъ rodzaj, причастие imiesłów odmienny, дѣепричастие imiesłów nieodmienny.