terminów gramatycznych online
zdanie poboczne
Zob. zdanie podrzędne
Cytaty
Zdanie poboczne, zawiéra poboczne czyli pomniejsze okoliczności zdania głównego, najczęściéj zaś oznaczenie czasu lub przyczyny. Często ma w sobie podmiot inny, aniżeli się w zdaniu główném znajduje [...].
Cztéry są gatunki zdań pobocznych. 1. Zdanie pośrednie, służy do bliższego oznaczenia rzeczownika w zdaniu przedniém będącego, i może się z niém łączyć przez zaimek względny, np. człowiek, któregośmy wczoraj widzieli, umarł dziś rano […]. Zdanie poboczne, zawiéra poboczne czyli pomniejsze okoliczności zdania głównego, najczęściéj zaś oznaczenie czasu lub przyczyny. Często ma w sobie podmiot inny, aniżeli się w zdaniu główném znajduje [...]. Zdanie célowe, zawiéra cél, zamiar, skutek zdania głównego np. jémy, żebyśmy żyli […]. Zdanie przedmiotowe zawiéra bliższy przedmiot zdania głównego; zdanie zaś główne oznacza tu zawsze działanie umysłu np. widzenie, wiedzenie, wierzenie, twierdzenie […].
Formy na ąc, dziś nieodmienne, niosąc, siedząc, czytając ,... używają się przysłówkowo (to jest bez różnicy rodzajów i liczb) w zdaniach pobocznych dla wyrażenia czynności współczesnej z czynnością zdania głównego: np. słucham mowy stojąc.
Zdanie może być: 1) Główne (principal) [...].
2) Współrzędne (coordinada) [...].
3) Zdanie podrzędne czyli poboczne (subordinada), które samo przez się nie wypowiada myśli jasnej i zrozumiałej: zależy przeto od innego zdania, z którym się łączy za pomocą przyimka, spójnika, przysłówka i zaimka, n. p. fazei aos outros aquillo que desejaes que vós façam (czyńcie drugim to, co chcecie, aby wam czyniono).