terminów gramatycznych online
tryb rozkazujący
Tryb jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Tryb rozkazujący służy do wyrażania polecenia, zakazu lub życzenia (użycie optatywne t. rozkazującego); chęć wywołania i słuchacza określonej reakcji.
Cytaty
Tryb rozkazujący wyraża czynność podmiotowi do wykonania nakazaną lub zakazaną, np. pisz! Uważaj! Nie rozmawiaj! Ucz się! Słuchajcie! Nie baw się! Czytaj!
Tryb rozkazujący oznacza rozkaz, polecenie, dane komuś dla wypełnienia jakiejś czynności.
Польскіе глаголы имѣютъ три наклоненія. [...] 2) Повелительное, tryb rozkazujący, означающее приказаніе, желаніе, запрещеніе совершенія дѣйствія; напр. pisz, niech czyta, grajcie, niech jadą,
Tryb rozkazujący, zapomocą którego ujawniamy naszą wolę; np. pracuj, uczmy się, piszcie.
§ 261. Rozkaźnik czyli tryb rozkazujący. Formy rozkaźnika w językach słowiańskich, a więc i w polszczyźnie są właściwie z pochodzenia swego szczątkami trybu życzącego (optativus), który zachował się w innych językach indoeuropejskich.
Tryb rozkaz. weźmi, później weźmij, weźmijmy...; obok tego ma formy: weź, weźmy, weźcie.
W trybie rozkazującym czasowników: rób, róbmy, róbcie [...] w imiesłowach rodz. męskiego l. p. wiódł, bódł, wlókł i t. p.
KOŃCÓWKI. Końcówka ij w trybie rozk. pisać etymologicznie ij yj (nie iej) np.: rwij (nie rwiej).
Strona czynna. Tryb orzekający. [...] Tryb przypuszczający [...] Tryb rozkazujący .1 osob. -, piszmy, 2 osob. pisz, piszcie, 3 osob. niech pisze, niech piszą.
★Tryb (modus) oznacza stosunek czynności do rzeczywistości i woli mówiącego: a) ★orzekający (oznajmujący, indicativus).b) ★przypuszczający (łączący, coniunctivus), c) życzący (optativus), d) ★rozkazujący (rozkaźnik, imperativus).
Rozkazujący tryb, rozkaźnik, p. czasownik II 3.