przypadek drugi oddziaływania

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Mał/1863
• Lerc/1877
• Mał/1879

D. Przyp. IIgi przyczyny i oddziaływania.

§. 671. Wreszcie rządzą przyp. IIgim słowa wyrażające takie czynności, że zawisły od nich przedmiot i sam także oddziaływa na podmiot. [...]. Oddziaływanie rzeczone [...]

2) okazuje się w kształcie pewnéj niezawisłości lub też przewagi przedmiotu nad działającym podmiotem, [przyp. IIgi oddziaływania]; np. w słowach: radzić się (matki w czém, lub o co), słuchać (władzy), pytać się, prosić i prosić się (matki o co). Tu pewnie także należą bronić, strzec i pilnować (kogo, lub czego).

Niektóre drugim przypadkiem rządzące czasowniki, jak: słuchać, bać się, obawiać się, lękać się, trwożyć się, wstydzić się, żałować, żalić się, ulitować się, winszować, radzić się, pytać się, prosić i prosić się, uczyć, nauczyć, wyuczyć, przywyknąć, nawyknąć, przyzwyczaić się, chwycić się, trzymać się itp. wyrażają taką czynność, że od nich zawisły przedmiot, sam także na podmiot oddziaływa, albo jako przyczyna, albo w kształcie pewnej niezawisłości, i wtenczas drugi przypadek nazywa się przyczyny albo oddziaływania, np. słuchać muzyki, słuchać kazania. Uczeń wstydzi się swego lenistwa. Chory radzi się lekarza. Syn pyta się ojca. Uczymy się gramatyki polskiej itp.

D. Przyp. IIgi przyczyny i oddziaływania.

§. 669. Prócz tego rządzą przyp. IIgim słowa wyrażające takie czynności, że zawisły od nich przedmiot i sam także oddziaływa na podmiot [...]. Oddziaływanie rzeczone [...] 2) okazuje się w kształcie pewnéj niezawisłości lub też przewagi przedmiotu nad działającym podmiotem, [przyp. IIgi oddziaływania]; np. w słowach: radzić się (matki w czém, lub o co)...