Historical dictionary
of grammatical terms online

czas

Language: polski
EJO 1999, 97 Contemporary definition

Czas. Kategoria gramatyczna czasownika, prymarnie wyrażająca stosunek czasowy momentu zdarzenia, o którym mowa w zdaniu, do chwili mówienia, sekundarnie używana także do wyrażenia modalności.

Quotations

Konjugacya słow jest złożona ze czterech części, to jest sposobow, czásow, osob, i liczby.

Czás znaczy kiedy się rzecz dzieje. Słowá trzy czásy mają, ktore są, teraźniejszy, przeszły, i przyszły.

Tempora verborum. Czasy słow. Tempus praesens. Czas teraźniejszy. Tempus praeteritum imperfectum. Czas przeszły nie doskonały, czyli nie dokonany. T. praeteritum perfectum. Czas przeszły doskonały.

Czas jest wzgląd na porę stanu lub działania; np. chcę, chciałem, zechcę.

Czasów jest trzy: teraźniejszy, przeszły i przyszły.

Trzy są główne czasy: teraźniejszy, przeszły i przyszły, i dwa podrzędne, przeszły nieokreślny i zaprzeszły. Z tych dwa pierwsze tylko są nieskładane, inne tworzą się zapomocą słów posiłkowych.

Strona czynna.

Czasy.

§ 97. Na wschodzie świta prześliczna zorza, [...].

Czasowniki, oznaczające czynność, która się teraz albo zwykle odbywa, położone są w czasie teraźniejszym.

Czas (tempus) forma czasownika, wyrażająca stosunek chwili czynności do chwili mówienia lub do chwili innej czynności.