Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas bezwzględny

Hasło w cytatach: czasy bezwzgędne
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
EJO 1999, 97 Definicja współczesna

Czas. Kategoria gramatyczna czasownika, [...]. Rozróżnia się cz. bezwzględne, sytuujące zdarzenia względem chwili mówienia, i tzw. cz. względne, które pokazują stosunek czasowy danego zdarzenia względem innego zdarzenia będącego treścią wypowiedzenia.

Cytaty

§. 724. W każdym języku, a zatém i w naszym, mają czasy dwojakie znaczenie, bezwzględne i względne.

Jeżeli mówię w ogóle: piszę, pisałem, będę pisał: natenczas stawiam czynność pisania w teraźniejszości, w przeszłości, albo w przyszłości — wedle tego, czy w porównaniu z chwilą, gdzie o tém mówię, czynność ta już minęła, czy właśnie trwa, czy też dopiero nastąpi. To jest bezwzględne, oznaczenie czasu czynności, to są czasy bezwzględne (absolute Zeitformen).

Formy, wyrażające stosunek czasu dokonywania się czynności do chwili mówienia o niej, nazywają się czasami bezwzględnemi. Od nich odróżniać należy formy czasów względnych, które wyrażają stosunek czasu dokonywania się czynności nie do chwili mówienia o niej, lecz do czasu, w którym dokonywa się inna jakaś czynność.