Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

samogłoska nosowa

Język: polski
EJP 1991, 297 Definicja współczesna

Samogłoski nosowe wymawiane są przy udziale artykulacji nosowej: w trakcie ich wymawiania podniebienie miękkie jest częściowo opuszczone, skutkiem czego strumień powietrza wydostaje się równocześnie przez jamę ustną i komorę nosową.

Cytaty

Dla uniknienia zbiegu dwóch samogłosek nosowych, wypuszcza się w słowach zakończonych na ąć, druga z kolei taka samogłoska, a nawet zamienia się na inną dla dźwięczniéjszego wymówienia; Kląkłem, zwiędły, zamiast klęknąłem, zwiędnęły […].

Samogłoski nosowe ę, ą tylko język polski w sławiańszczyźnie zachował.

Ze względu na mechaniczne działanie organu mowy, samogłoski podzielają się na gardłowe i nosowe. Gardłowemi są: a, á, o, ó, u, e, é, y, i; — nosowemi: ą, ę.

Samogłoski dzielą się na otwarte, jakiemi są: a, e, o, u, y, gdyż je otwartemi usty wymawiamy; nosowe jak: ą, i ę, które się jakby przez nos wymawiają, i ścieśnione.

Samogłoski dzielą się na czyste i nosowe. Czyste samogłoski są: a, e, é, i, o, ó, u, y; nosowe: ą, ę.

§ 6. Samogłoski nosowe mamy dwie: ę i ą. Nazywamy je tak dlatego, że, wymawiając je, wypuszczamy głos także przez otwory nosowe, zamiast, jak zwykle, tylko przez usta, np. ręka, gęsi, z moją.