terminów gramatycznych online
samogłoska nosowa
Samogłoski nosowe wymawiane są przy udziale artykulacji nosowej: w trakcie ich wymawiania podniebienie miękkie jest częściowo opuszczone, skutkiem czego strumień powietrza wydostaje się równocześnie przez jamę ustną i komorę nosową.
Cytaty
Samogłoski nosowe, przy których wyrabianiu część powietrza w kanał nosa pędzimy, dzielą się na grubszą ą i cieńszą ę.
Samogłoski dzielą się na: grube: a, y, o, u. pośrednie: e. cienkie: i. nosowe: ę, ą.
I. Imiona nieżywotne zakończone w piérwszym przypadku na b, ch, d, f, g, k, poprzedzone od spółgłoski, albo od jednéj ze samogłosek nosowych ą, ę, (wszystkie bez wyjątku), albo od samogłoski e, o, u; także zakończone na spółgłoskę j, (w miejscu któréj pospolicie y piszą i z poprzedzającą samogłoską jako dwugłoskę uważają), na l, które e poprzedza, ł, m, n, p, r, s, t, w, tudzież na z poprzedzone od samogłoski, mają przypadek drugi na u, np.: ogród, prom itp.
Dwie zaś ą i ę nazywają się ustno-nosowemi, albo krócej nosowemi, ponieważ przy ich wymawianiu powietrze brzmiące z krtani wydostaje się na zewnątrz częścią przez jamę ustną, częścią zaś przez jamę nosową, która wówczas nie jest zamknięta końcem miękkiego podniebienia.
Oprócz samogłosek nosowych e i ą była jeszcze w języku staropolskim samogłoska nosowa an, dzisiaj słyszana tylko w ustach ludu wiejskiego niektórych okolic, np. w wyrazach: bandzie, świanty, ranka i t p. W ustach ludzi wykształconych dźwięk an słyszymy w niektórych wyrazach cudzoziemskich, ja k np. oranżerja, stangret, Anglja, transport i t. p.