Historical dictionary
of grammatical terms online

nawias

Language: polski

Quotations

Znamiona łączące. Łącznik (-); albo ( = ) znak łączący zgłoski, np. Cno-ty i na-u-ki. Nawias ( ); są-to dwa łuczki zamykające w sobie jaki znak lub wyrazy. Cudzysłów („); są dwie kreski obok siebie u początku i u końcu cudzych słów, gdy się je przytacza. Mędrzec Chilon mówi ,,Znaj siebie samego.” Odsyłacz (*), (a), (I), znak w pismie odsyłający czytelnika do takiegoż znaku.

Wszystkie znaki pisarskie na trzy klassy podzielić możemy:

1.na znaki uczucia (affektu): wykrzyknik (!) i znak zapytania (?).

2.na znaki rozłącznych wyobrażeń: przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:) kropka (.) znaki opuszczonych wyrazów (:::::) nawias ( ) znak rozłączny (-) znaki innéj osoby mówiącej (=||).

3.na znaki wskazujące przypadkową okoliczność: łącznik (-) apostrof (‘) czyli wyrzutnik, cudzysłów („ “).

() Nawias. W środek tego znaku kładą się wyrazy, któremi chcemy rzecz jaśniéjszą uczynić […].

Nawias (() lub []) zamyka odrębne słowa lub zdanie uboczne lub objaśnienie, które by nawet opuścić można było bez naruszenia myśli.

Nawias, ( ) na początek i na koniec wyrazu, albo zdania przepołowiony, daje poznać ze wyraz lub zdanie tym znakiem zamknięte są wtrącone, wymagają innego głosu na objawienie, aby nie mieszały się w jeden tok wygłoszenia.

Nawias obejmuje zdania - tak zwane nawiasowe, które można wypuścić z okresu, lub pojedyncze wyrazy, - również w zdaniu niekoniecznie potrzebne.

Nawias oznacza, że słowa lub zdania nim zamknięte, ściśle do całego zdania nie należą, lecz są dodatkiem piszącego, dla objaśnienia tego, co samo przez się nie byłoby czytelnikowi dostatecznie zrozumiałe, np. Po sercu (jakto mówią) matkę pogłaskało, gdy pieszczoszka swego zobaczyła.

Nawias- ( ) gdy zdanie wtrącone umieszczamy w śród głównego, lub podrzędnego.

Nawias ( ), [ ].

§ 202. Po sercu (jak to mówią) matkę pogłaskało [...].

W nawiasie zamykamy pojedyncze słowa lub całe zdania, wyrażające jakieś wyjaśnienie lub uzupełnienie treści zdania, w którego środku są umieszczone. Zamiast nawiasu używa się niekiedy dwóch myślników: Po sercu — jak to mówią — matkę pogłaskało.