Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

nawias

Język: polski

Cytaty

[…] () — — [] Nawias jest znakiem wymawiania niższym głosem wyrazów w nim zamkniętych, np. Leniwcze! (mówi najmędrszy Salomon) dopókiż itd.

[...] Przecinek pisze się tam, gdzie się czyni mały przestanek, a głos ani się spuszcza, ani podnosi, np. król, senat, rycerstwo, miasta i włościanie, równemi sią w obliczu prawa […]. Pisze się téż przecinek zamiast nawiasu, gdy weń niewiele wyrazów wchodzi [...].

[...] Nawias pisze się na początku i na końcu wtrąconé pobocznéj myśli, do zdania głównego nie należącéj […].

Nawias oznacza, że słowa lub zdania nim zamknięte, ściśle do całego zdania nie należą, lecz są dodatkiem piszącego, dla objaśnienia tego, co samo przez się nie byłoby czytelnikowi dostatecznie zrozumiałe, np. Po sercu (jakto mówią) matkę pogłaskało, gdy pieszczoszka swego zobaczyła.

Imiona wzięte z języków nowożytnych, używających łacińskiego abecadła, wymawia się i pisze oryginalnie (jak w ich własnym języku), objaśniając trudniejszą wymowę w nawiasie lub w przypisku: Goethe, Schiller, Rousseau, Bordeaux, Byron, Corregio, Shakespeare (Szekspir).

Nawias ( ), [ ].

§ 202. Po sercu (jak to mówią) matkę pogłaskało [...].

W nawiasie zamykamy pojedyncze słowa lub całe zdania, wyrażające jakieś wyjaśnienie lub uzupełnienie treści zdania, w którego środku są umieszczone. Zamiast nawiasu używa się niekiedy dwóch myślników: Po sercu — jak to mówią — matkę pogłaskało.