terminów gramatycznych online
spółgłoska wargowa
Spółgłoski wargowe (labialne) artykułowane są za pomocą zwarcia lub szczeliny między obu wargami (spółgłoski dwuwargowe, bilabialne), lub za pomocą szczeliny między dolną wargą a krawędzią górnych siekaczy (s. wargowo-zębowe, labio-dentalne).
Cytaty
Spółgłoski dzielą się podług rozmaitości narzędzi, jak je organ mowy ułożył do ich wyrobienia, na cztery rodzaje: językowe, podniebieniowe, zębowe i wargowe. (…) Wreszcie [spółgłoskami] wargowemi są: w, w’, f, f’, p, p’, b, b’, dlatego, że organ mowy ostatniego narzędzia swego ust, czyli warg użył do ich wyrobienia.
Dwa są nárzędziá mówne ruchome: wargi i język; stąd wypływá główny podziáł spółgłosek na wargowe i językowe. Wargowemi są: b, p , v, f, m […].
Spółgłoski wargowe b, p wymáwiają się, będąc chwilowemi, uderzeniem wárg na siebie […].
1.Pierwszy podział spółgłosek podług organów artykulacyi („narzędzi mownych"):
a). [Spółgłoski] Wargowe: p, b, — f, w.
b). Zębowe: t, d,— s, z — c, dz — ł, n (nazywają się one także: językowo- zębowe).
c) . Gardłowe k, g — ch, h.
d). Podniebienne cz, dż — sz, ż — r, rz; ć, dź — ś, f — j, l, ń.
Podług narządów mownych dzielimy spółgłoski na: 4) a) wargowe: p, p', b, b', m, m', b) wargowo zębowe: f, f', w, w', c) przednio językowe (zębowe) t, d, c, dz, s, z, ł, l, r, n, (dziąsłowe): cz, dż, sz, ż, rz, d) średnio językowe: j (oraz ć, dź, ś, ź, ń, które są równocześnie i przednio językowemi), e) tylno językowe: k, g, ch, h - k, g', ch'.